Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.PedagogikaspołecznaijejwyzwanianapoczątkuXXIw.
47
wkształciemeandrycznymdotyczyćmożeprzedewszystkimklasśrednich
wwiększościkrajówwysokorozwiniętychorazjednostekzkrajówrozwijających
się.Wspołeczeństwachprzetrwaniatakżetadrogajestdlanielicznych.Różnorodne
barieryblokującedostępnośćdozasobów(takżekultury,zdrowia,rekreacji
iwypoczynkuorazedukacjiróżnychszczebli)sąznaneoddawna.Wsposób
syntetycznyprzedstawiłtojużMikołajKozakiewicz(1973)wpracyBariery
awansupoprzezwykształcenie.Sąto,aktualnedodzisiaj,następująceprzeszkody
lubczynnikiindywidualnegoawansu:
•barieryekonomiczne;
•barierydemograficzne;
•barieryprzestrzenneiregionalne;
•barierypsychologiczne(mentalne);
•barieryideologiczne(polityczne);
•barierykulturowe;
•barieryszkolno-oświatowe(systemiustrójszkolny);
•barierypłci.
SąoneaktualnetakżedzisiajwdobiejednoczącejsięEuropy,atakżewregionach
ikrajachbędącychnaróżnychetapachrozwoju(Mayor,2001;Bauman,2004).
Pedagogówspołecznychnajbardziejniepokojądwieinnedrogi,dystansujące
biografieludzkie,ichaspiracjeiplanyżyciowe,hamująceawansiwarunki
egzystencjigrupludzkich,regionówlub/ikrajówniezdolnychdosamodzielnego
rozwoju,apodlegająceprocesomnegatywnym,selekcyjnym.Jesttodroga
imechanizmwykluczaniaspołecznego,grupowegoiindywidualnego–także
przezsystemoświatowy(Kwieciński,2002b,s.93)orazdrogaimechanizm
marginalizacjibio-socjo-kulturowejjednosteklubcałychgrupludzkich,atakże
regionów.Wykluczenieoznaczaskrajnyefektprocesumarginalizacji.Jesttożycie
„zresztek”lubdziałańfilantropijnychiinnychformwsparciaspołecznego.
Zgodniezprzedstawionymiwcześniejdanymiianalizamizobszaru3B
(główniebiedyibezrobocia),rozmiaryilościowewtymwzględziemogąbyć
ustalonetylkoszacunkowo.Trendyzmierzająkuposzerzaniusięzjawiskmar-
ginalizacji(któreniestetypowiększająsię),aludzie,wdobieglobalizacji(jednej
ogromnej„wioski”),podlegająnapoczątkuXXIw.wcorazwiększymstopniu
wykluczaniu.DotyczytozwłaszczabezpośredniegouczestnictwawIII,IV
iVrodzajuukładówwspółczesnegoświata.Naturalnie,tenegatywneprocesy
istanyosłabiatelewizjaorazłącznośćtelefonicznaiinternetowa.Jednaksą
obszaryienklawyludzkiejegzystencji,np.wPolsce,wktórychżyciecodzienne,
ewentualnieodświętne,ograniczasięjedyniedolokalnychukładów(zob.„spirala
upadku”–Kawula,2002,s.42).Całegrupybezrobotnych,wtymtakżemłodzieży
–zpowodulikwidacjidużychzakładówpracy,którezostały„wykupione”wraz
zbudynkami–sąniejakoprzywiązanedotychobszarów,bezmożliwościmigracji
imobilności.Takjestzzasiedziałymijużwwykupionychmizernychmieszkaniach
pracownikamibyłychPGR-ów,rodzinamiwśląskich„familokach”,mieszkańcami
