Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mamyobecnieosiemobszarównauk,22dziedzinyi95dyscyplinnaukowych.Rozporządzenie
toukazujezłożonośćklasyfikacjinauki;obszarów,dyscyplin,subdyscyplinitd.Dotyczytowstopniu
szczególnymnaukokulturzefizycznej.Sąonezakwalifikowanedosiódmegoobszaruwiedzypod
nazwą:obszarnaukmedycznychinaukozdrowiuoraznaukokulturzefizycznej.
NaukiokulturzefizycznejzostaływpisanewRozporządzeniejakodziedzinanaukokulturze
fizycznejobokdziedzinnauk:medycznych,farmaceutycznych,naukozdrowiu.Czymwięcwswej
istociesąnaukiokulturzefizycznej?Bowiemprzydawkaorazzdajesięwskazywaćjakbytenauki
byłydopisanezkonieczności,zprzymusu.Naukiokulturzefizycznejzgodniezprzepisamiart.3ust.
2.mającharakterjednocześniedyscyplinyidziedzinynauki.
To,copowszechniewiadomejestwkręgachnaukowychonaukachokulturzefizycznej,toto,
żezwiązanesąoneściśle,zarównomerytorycznieimetodologicznie,jakteżhistoryczniezwychowa-
niemfizycznym,sportem,rekreacjąruchową,rehabilitacjąruchową,atakżezturystyką.Todecyduje
m.in.otożsamościnaukokulturzefizycznej,aletakżewyznaczaichspecyfikę.Ichrozwójrozpoczął
sięwrazztworzeniemsięwPolscezrębówkoncepcjifizycznegowychowaniaczłowieka.Działosię
to,niewliczającpewnychsymptomówepokiOdrodzeniaiOświecenia,odpierwszejdekadyXIX
wieku.Wówczastoprzyrodnicyilekarzezaczęlitworzyćkrągwiedzyteoretyczno-metodycznejwo-
kół,,wychowania”ciałaprzypomocyśrodkówfizykalnychiczynnikówśrodowiskaprzyrodniczego.
NapoczątkuXIXwiekuwepoceJ.Śniadeckiego–prekursorapolskiejteoriiwychowaniafizycznego
–naukibiologicznezaczęływzbogacaćteorięwychowaniafizycznego.Przyrodnicywnosilirzetelną
wiedzę,,wyjaśniającąistotęzmianfizjologicznych,somatycznych–czybiochemicznych–powsta-
łychwefekciestosowaniaćwiczeńfizyczno-ruchowych”(A.Pawłucki1981,134).Tymsamymnauki
biologicznestawałysięważnymsprzymierzeńcemteoriiwychowaniafizycznego.Naukiokulturze
fizycznejodwołująsięwsferzepojęciowejdo;rozwojufizycznego,sprawnościfizycznej,kondycji
wyrażanejaktywnościąfizyczną,kondycjizdrowotnejicielesnej.Wszystkotodajesięzawrzećw
trzechzasadniczychpojęciach:ciało–ruchfizyczny–zdrowie.Pojęciateniesąwyłącznądomeną
naukokulturzefizycznej.Badaniawkulturzefizycznejnawiązują,współgrajązinnymidyscypli-
naminaukowymi.Sątonaukiprzyrodniczeimedyczne,naukihumanistyczneispołeczne.Stan
takipotwierdzamultidyscyplinarnośćnaukokulturzefizycznej,takwięcwydajesię,iżwobec-
nymstanierzeczyumiejscowienieichwobszarzeznaukamimedycznymiinaukamiozdrowiu
niejestaktembezradnościiwymuszenia,aleraczejmerytorycznejracjonalności.Bowiemnauki
okulturzefizycznejmieszcząsięwgrupienaukonaturze,aletakżeokulturze.Kulturafizycznaokre-
ślanatakżemianemkulturycielesnejoznaczaogółwartości,wzorów,zachowańorazichrezultatów
odnoszącychsiędociałaludzkiego.Jejprzedmiotembadańsąwartościciała,zachowaniaipostawy
wobecnich,np.zdrowotne,hedonistyczne,estetyczne,rekreacyjne,rehabilitacyjneiinne.Wniej
mieszcząsięrównieżbadaniatypumorfologicznego,fizjologicznego,motorycznego.Takwięcbiolo-
gicznesferybadańiichrezultatyprzynależądonaukprzyrodniczych.Kwestiewartościipostaw,tak-
żewobecciałamieszcząsięwnaukachhumanistycznych.Niedasięwięcwrozważaniachomiejscu
naukokulturzefizycznejwsystemienaukzakwalifikowaćichdojednorodnejgrupy.Możnazaśprzy-
jąćzaGrabowskim(1996,12),że,,naukiokulturzefizycznejnależązewzględuna:zadania–dona-
ukstosowanych,przedmiot–donaukrealnych,metodydonaukempirycznychdochodzącychdouo-
gólnieńnadrodzeindukcjiniezupełnej”.Oczywiściefakttenniestoiwsprzecznościzmożliwościami
prowadzeniabadańpodstawowychibudowaniateoriinaukowychmetodądedukcji.Rozwójnauk
okulturzefizycznejnaprzestrzenihistorycznejbędzieprzedstawionywkolejnympodrozdziale.
21