Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wtakimrozumieniujednostkajestintegralnączęściąwłasnego
środowiskainiemożnapoddaćgobadaniombezjejuwzględniania.
Obiektywnepojmowanieujmujeśrodowiskozpunktuwidzenia
zbiorowościorazwarunkówżycia,jakiegrupatworzydla
kształtowaniaegzystencjijednostek
4
.
Pojęciewychowaniamożeoznaczaćsumęwszystkichwpływów
osóbigrupnacharakterorazpostawydanejjednostkilubokreślać
tylkozamierzonewpływyukierunkowanenakształtowaniejednostki
zgodniezokreślonymideałem.Zpunktuwidzeniapedagogiki
społecznejposługiwaniesiępierwsządefinicjąwychowaniamoże
rodzićnieporozumienia,gdyżjestonowniejpojmowanezbyt
szerokoipokrywasięswoimzakresemzpojęciemśrodowiska.
Dlategoteżpedagogikaspołecznaokreślawychowanienajczęściej
jakocelowekształtowanieosobowościwychowanka,pamiętając
odynamicznościkażdejinterakcji,któramożetęcelowość
ograniczać.Wychowanieodbywasięwtokucałegożyciajednostki
idotyczywspomaganiajejrozwojunatrzechpłaszczyznach
–biologicznej,społecznejikulturalnej.Pojęciemszerszym
odwychowania,aczasemstosowanymznimzamiennie,jest
„socjalizacja”,oznaczającasumęwszystkichwpływówibodźców
działającychnajednostkę,któreprzygotowująjądożycia
ifunkcjonowaniawspołeczeństwie.Tymsamymdowychowania
należałobyzaliczyćtewpływy,któresąprzypadkowe,awdrażają
jednostkędożyciaspołecznego.Wracającznowudodefinicji
wychowaniajakodziałaniacelowego,należyuznać,zaFlorianem
Znanieckim,żestanowionoczęśćsocjalizacji,niejestjej
równoważne,socjalizacjazaśtoczęśćśrodowiska
5
.
Zatemśrodowiskowychowawczewedługpolskiegopioniera
socjologiiwychowaniatośrodowiskowpływówcelowo
organizowanych.Obejmujeswoimzakresemsystembodźców
przyrodniczych,kulturowychispołecznych.Dojegoelementów
możnazaliczyć–przytaczajączaZnanieckim–dwarodzajegrup:
pierwotneipodstawowe,jakimisąrodzina,sąsiedzi,rówieśnicy,
orazgrupywtórne,czyliinstytucjewychowawcze,takiejakszkoła,
placówkiwychowaniapozaszkolnego
6
.Dziśnależyzwrócićuwagę
narozszerzaniesiępojęciaśrodowiskawychowawczegoowpływy
pośrednie,wynikającezrozwojuinformatycznego.Środowiskiem
wychowawczymjednostkiniejestjużtylkoto,zczymmaona
bezpośredniąstyczność,lecztakżeinformacje,jakiedoniej