Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
smaków.
Narządwęchukształtujesięodsiódmegotygodnia
rozwojupłodowego,kiedyzaczynaformowaćsię
nabłonekwęchowy13.Kolejnonastępujeróżnicowaniesię
komórekiformowanienarząduprzejściowegozwłoskami,
cokończysięutworzeniemwyspecjalizowanych
receptorówwęchowych,dziękiktórymmożliwastajesię
percepcjazapachu.Różnicowaniewrażeńwęchowych
następujeokołotrzeciego,czwartegomiesiąca
pourodzeniu.Odokołoszóstegomiesiącażycianiemowlę
odróżniaodmiennezapachy.Dzieckowwieku7–8lat
wykazujejużpełnąsprawnośćwęchową,jednak
optymalnyrozwójwrażliwościwęchowejwystępuje
wokresiedojrzewania.Po30.rokużyciadochodzi
dozmniejszeniailościreceptorówwęchowych
występującychnapowierzchninabłonka.Procesten
stopniowonarastawrazzwiekiemipo50.–60.rokużycia
wrażliwośćnazapachyulegaredukcji.Regresnastępuje
po70.rokużycia.
Węchuważanyjestzazmysłunikatowy,jedyny,
wktórymwystępujebezpośredniepołączenie
ośrodkowegoukładunerwowegozbodźcami
pochodzącymizzewnątrz.Możnapowiedzieć,żemózg
jestbezpośredniootwartynabodźcewęchowe14.
Postrzeganieiprzekazywaniebodźcówwęchowych
odbywasięzapomocączterechukładów:głównego
układuwęchowego(
mainolfactorysystem
),który
odpowiadazapercepcjęlotnychsubstancjichemicznych,
układutrójdzielnego(
trigeminal
system
),odpowiedzialnegozapercepcjęchłodu,
spaleniznyiostrości,pomocnicznegoukładuwęchowego
(
accessoryolfactorysystem
),odpowiadającego
zapercepcjęferomonów,oraznerwukońcowego
(
terminalnerve
),któregorolaniejestdokońca
wyjaśniona15.
Zmysłsmakureagujenasubstancjechemiczne
znajdującesięwjamieustnej,zkoleizmysłwęchujest
wrażliwynasubstancjelotne,któredocierajądonosa
