Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘPDOKSIĘGIDRUGIEJ
1.KSIĘGADRUGAPERIPHYSEONU
NATLECAŁOŚCIDZIEŁA
EriugenarozpocząłpisaniePeriphyseonuwlatach864–866,za-
pewneprzebywającwciążnadworzeswojegoprotektora,Karola
Łysego
1
.Zyskałjużuznaniejakomistrzbiegływsztukachwyzwo-
lonych,aliterackimwyrazemjegokunsztubyłyGlosydoWprowa-
dzeniadogramatykiPryscjana
2
,komentarzdopodręcznikaMar-
cjanaKapelli(AnnotationesinMartianum)orazzbiórglosbiblij-
nych,tzw.Glossaedivinaehistoriae.
Kontrowersjewokółjegoosobynarosływówczas,gdychciał
zastosowaćswojeumiejętnościdoanalizyproblematykiteologicz-
nej,odpowiadającGottschalkowizOrbais,który—powołującsię
napismaśw.Augustyna—głosiłideępodwójnejpredestynacji:
dozbawieniaipotępienia
3
.OdpowiedziądanąGottschalkowibyło
dziełoOpredestynacji(Dedivinapraedestinationeliber)powstałe
wlatach850–851.ChociażEriugenabroniłtamtezyopojedyn-
czejpredestynacji,predestynacjiwyłączniedozbawienia,tosposób
jegoargumentacjizaskoczyłioburzyłnawetjegozwolenników.
nBłądpodwójnejpredestynacji—piszeJaroslavPelikan—polegał
wedługEriugenynatym,żebyłotosprzecznezrozumem,jak
1NatematżyciaidziełaJanaSzkotapor.A.Kijewska,Eriugena,
Warszawa2005,s.11–34;Wstęp,w:Eriugena,Periphyseon,księgaI(dalej
PPI),tłum.A.Kijewska,Kęty2009,s.17–30.
2Por.P
.E.Dutton,EvidencethatDubthach’sPriscianCodexOnce
BelongedtoEriugena,w:FromAthenstoChartres.NeoplatonismandMe-
dievalTought.StudiesinHonourofEdouardJeauneau,red.H.J.Westra,
Leiden–NewYork–Köln1992,s.15–45.
3Por.J.Pelikan,Rozwójteologiiśredniowiecznej(600–1300),tłum.
J.Pociej,Kraków2009,s.96–115.
