Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANNASIERADZKA
KoronkiigłowezaczętowytwarzaćwWenecji(głównienawyspieBu-
rano)jużwXVstuleciu,alenajwiększyichrozwójizastosowanieprzypada
nadrugąpołowęXVIwiekuiXVIIstulecie.Wykonujesięjeigłąibiałą
nicią,okonturowującwzórnaniesionynapapierowylubpłóciennypodkład,
którypoukończeniupracy,zupełniesięusuwa(najwcześniejszakoronka
typureticella–il.1)lubzostawiajegofragmenty(koronkawenecka,czyli
gipiura–il.2).Charakterystycznedlakoronekigłowychsąduże,zgeometry-
zowaneornamentyroślinneiwyraźneażuroweprześwity.Koronkiklockowe
mająpóźniejsząhistorię–wykonywanojeodpołowyXVIIwieku,przede
wszystkimwNiderlandach,FlandriiiFrancji(gdzienajwiększezasługidla
rozpoczęciaichprodukcjimiałministerkrólaLudwikaXIV–JeanBaptiste
Colbert)3,zaśapogeumichpopularnościprzypadanaXVIIIiXIXstulecie.
Sporządzanesąprzezwiązanienici,nawiniętychnalicznedrewnianeklocki
wokółszpilek,wpiętychwkonturypatronupapierowego,przymocowanego
dopoduszeczkilubrozpiętegonatamborku–jednocześniepowstajetiulowe
tłoogęstychoczkachorazroślinny,bujnyornament(il.3).
Zastosowaniekoronekwubiorachbyłościślepodporządkowanefaso-
nomaktualnejmody–wprzypadkustrojówkobiecychdotyczyłogłównieich
górnejczęści,czylistanikasukni
4
.Odpoczątkupojawieniasiękoronek,jako
modnejicennejozdobystroju,towarzyszyłyoneoczywiścietakżeubiorom
męskim,częstododatkiznichwykonywanebyłyliczniejszeiprzybierały
bardziejurozmaiconeformyniżwstrojachkobiecych.Obejmowałyrównież
dolneelementygarderoby–zwłaszczawdrugiejitrzeciejćwierciXVIIwieku
byłyczęstozakończeniemsięgającychdokolanspodni,podwiązekdopoń-
czoch,wykładanonimilejkowatecholewydługichbutówlubstosowanona
przodziepantofliwformierozetczykokard5.
Kołnierzeimankiety,wykonanewcałościzkoronkiigłowejlubstano-
wiącetylkoobrzeżeniesporządzonegozcienkiego,białegopłótnaelementu,
E.Bayard,L’artdereconnaîtrelesdentelles,Paris1924;S.M.Levey,Lace.AHistory,London1983;
G.Graf-Hoefgen,DieSpitze.EinLexikonzurSpitzenkunde.400JahreSpitzengeschichte,München
1989.
3
F.Boucher,Historiamody.DziejeubiorówodczasówprehistorycznychdokońcaXXwieku,
wyd.uzupełnioneprzezY.Deslandes,tłum.P.Wrzosek,Warszawa2003,s.249.
4
P.Earnshaw,LaceinFashion–FromthesixteenthtothetwentiethCentury,Guilford1991.
5
S.Agron,PrecisD’HistoireduCostume,t.2.LeCostumeMasculin,Paris1969,s.70-103.
14