Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANNASIERADZKA
angielskamonarchiniElżbietaI11(il.6),lecznawetwpolskichprzekazach
ikonograficznychspotykamyjegoprzykładyzpierwszychdziesięcioleciach
XVIIwieku(il.7).Stojącemukołnierzowi,podobniejakkrezie,towarzyszyły
szerokiekoronkowemankiety.
OdlattrzydziestychXVIIwiekuwmodzieeuropejskiejprymatnależy
doFrancji12.Wtedytozaproponowanokobietomzarównosuknieoopły-
wowejformie,zestanikiemsięgającympodszyjęlubzwiększymdekoltem
isięgającyminiecopozałokiećrękawami,jakicodziennystrójwzorowany
namęskim–alamodę–składającąsięzoddzielnejgórywformiemęskiego
kaftanapourpointiluźnejspódnicy
13
.Górnączęśćstroju,podobniejak
wubiorzemęskim,zdobiłduży,wyłożonynaramionakołnierz,najczęściej
zbiałegopłótnaobrzeżonegoigłowąkoronką.Analogiczneformykołnierzy
itowarzyszącychimkoronkowychmankietówodnajdujemyjeszczewpo-
łowieXVIIwiekuwubiorachniderlandzkichpatrycjuszekczyśpolskich
szlachcianek(il.8).
Odlat40.XVIIstuleciasukniekobiececorazbardziejeksponują
szyję,dekoltiodsłoniętedołokciaręce.Znikajązatemkoronkowekoł-
nierzeimankietywewcześniejszejwersji–przydekolciesuknipojawiasię
bowiem,okalającagoodwycięciawdół,berta–pastkaninylubkoronki,
zaśmankietyprzyskróconychrękawachopadają,niesąuniesione(il.9).
JakjużwspomnianozinicjatywyministraLudwikaXIV–Colbertajako
konkurencjadlawłoskichkoronekigłowychrozwijasięodlat60.XVII
wiekuprodukcjakoronekklockowych–delikatniejszych,miękkich,zwzo-
ramikwiatowyminatiulowymtle14;jednakażdopoczątkówXVIIIwieku
wmodnychubiorachprzeważająkoronkiigłowe,stosowanem.in.wnowej
11
S.Vincent,DressingtheElite.ClothesinEarlyModernEngland,Oxford,NewYork2003;
K.Lester,B.V.Oerke,AccessoriesofDress.AnillustratedEncyclopedia,NewYork2004,s.200.
12
F.Boucher,op.cit.,s.216-267.
13
A.Sieradzka,Wykorzystaniedanychkostiumologicznychdozmiandatowaniawybranychob-
razówpolskichz1.poł.XVIIwieku,nBiuletynHistoriiSztuki”1974,nr4,s.435-439;J.Żukowski,
„Modelliuszteraźniejszegostrojufrancuskiego”.Opoczątkach„suknialamodowych”wRzeczypospolitej,
w:Francusko-polskierelacjeartystycznewepocenowożytnej.Materiałykonferencjinaukowejzorgani-
zowanejprzezInstytutHistoriiSztukiUniwersytetuWarszawskiego,MuzeumNarodowewWarszawie
orazZamekKrólewskiwWarszawiewdniach19-21marca2009roku,Warszawa2010,s.82-98.
14
F.Boucher,op.cit.,s.248-249.
16
