Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AGATAFELCZYŃSKA
Biżuteriawykonywanabyłanaprzykładzezłotaalbozmiedzi,zdzwon-
kamioprostychkulistychlubłezkowatychkształtach.Aztekowiewykony-
waliniekiedyniewielkieodlewy–dzwonkiwkształcieczaszeklubgłów.
PrzedstawicielekulturyTaironasłynęlizwysokiejjakościprodukcjizłotni-
czej;zresztąnazwataironioznaczazłotników.Wwarsztatachwykonywano
międzyinnymiprzywieszki–dzwonki,wielkościokołotrzechdoczterech
centymetrów,zezłota,miedzilubtumbagi(czylistoputychdwóchme-
tali).Zachwycająprecyzjąwykonaniaiprzemyślanąformą.Występowanie
motywówzoomorficznychoraztworzeniehybrydludzko-zwierzęcychma
związekzanimistycznymcharakteremreligiitejgrupyIndian1.Cennebyły
odwołaniadozwierzątnocnych,naprzykładnietoperzy;uwieluludówptak
wlociesymbolizowałwładzęimoc2.
DzwonkiwystępowaływubiorzepóźniejszychIndian,alerównież
mieszkańcówAfryki.Niektóremiałyznaczenieapotropaiczne–chroniły
przezzłymiduchami,chorobami,klęskami,odpędzałyzło;inne–tylko
akustyczne:podkreślałyruchlub,działającjakperkusja,akcentowałyrytm
tańca.Zdarzałosię,żełączącetefunkcjebransoletyzdzwoneczkamizakła-
danodzieciomnakostki,wierzącwichochronnąmoc,orazabywskazywały,
gdzieakuratbiegają.
Wwielukulturachodgłosybyłyelementemtańcówrytualnych,
istotnychzpunktuwidzeniajednostkilubspołecznościobrzędów.Wśród
Apaczówszczególneznaczeniemakierowanadodziewczątceremoniadoj-
rzewania,nazywanarównieżCeremoniąWschodzącegoSłońca.Jejnaj-
ważniejszaczęśćtrwaczterydni,podczasktórychdziewczynkaprzyjmuje
wspołecznościnowądlaniejrolękobiety.Podczasmodlitw,tańcówiśpie-
wówubranajestwdedykowanytejuroczystości,noszącywielesymbolicznych
znaczeń,strój.Jegoczęściąjestobszerneponchozfrędzlami,zktórychwiele
zakańczano–możliweżejużodXVIIwieku–metalowymirożkami(gdy
metalbyłniedostępnywykorzystywanofragmentykopyt),którebrzęczały
wczasierytualnychbiegówitańców.Byłtonatyleistotnyelementstroju,że
zdarzałosię,iżczłonkowierodziny,wktórejdziewczynaprzygotowywałasię
doobrzęduprzejścia,wybieralisiędoMeksyku,bypozyskaćcynępotrzebną
1
2
D.Kossowska,ReligiaIndianTairona,nAntropologiaReligii”2013,nr5,s.22.
Ibidem.
36
