Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Ekonomiczneaprawnepojęciewłasności
samepierwotnewarunkiprodukcjiniemogąbyćwyprodukowane,
niemogąbyćwynikamiprodukcji(...)pierwotnewarunkiprodukcji
występująjakonaturalneprzesłanki,jakonaturalnewarunkibytu
producenta,zupełnietaksamojakjegożyweciało–nawetjeślionje
wznacznymstopniureprodukujeirozwija–niezostałostworzone
pierwotnieprzezniegosamego,leczwystępujejakoprzesłankajego
samego;własnyjegobyt(cielesny)jestnaturalnąprzesłanką,którejon
niestworzył(Marks1966,s.483–484).
Stądteżustosunekwcharakterzewłaściciela(występuje)nie
jakowynik,leczjakoprzesłankapracy,tzn.produkcji”(Marks
1966,s.491).Dotyczytoprzytym:
wszystkichtychform,gdziewłasnośćziemiirolnictwastanowiąpod-
stawęustrojuekonomicznego(...),gdziezawłaszczenienaturalnych
warunkówpracy,ziemiwcharakterzepierwotnegonarzędziapracy,
laboratoriumirezerwuarusurowców(...)istniejeniezapośrednic-
twempracy,leczjakoprzesłankapracy(...)Głównyobiektywnywaru-
nekpracyniewystępujejakoproduktpracy,leczistniejewpostaci
natury(Marks1966,s.478).
Zatemoilerolaśrodkówprodukcjipowstałychniezależnieod
pracyiprzedpracąludzkąjestoczywiściewyraźniejszawowych
początkowychstadiachhistoriiczłowieka,otyleprzecieżniezna-
czyto,żezostałaonawpóźniejszymokresiewyeliminowana.
Podobnieto,żeowąupierwotnąformą”,októrejpisałwyżej
Marks,była–ogólnierzeczbiorąc–własnośćwspólna,nieozna-
cza,żedobranaturalnewytwarzaneprzezprzyrodębezudziału
człowiekaniemogąstanowićobiektuprywatnegozawłaszcza-
nia.uZasobnakopalnia,wodyobfitującewryby”zostająprzez
MarksawymienionewKapitalejakoźródłouzyskudodatkowego”
(Marks1959a,s.348).
Oczywiście,jakmówiMarks,abyuoddzielićodzwiązkuzzie-
mią”tedaneprzezprzyrodędobra,czybędziechodziłoowęgiel
wydobywanywkopalni,czyorybyłowionewjeziorze,czy
drzewaścinanewlesie,koniecznejestwykonanieprzezczłowieka
określonejpracy.Alezawszeuzyskujesięcoświęcejniżtylkorów-
noważnikwłasnejpracy.Trudnowszakporównywaćczyjąśpracę
zmilionamilat,jakiezabrałoprzyrodziewytworzeniepokładów
29
