Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przymierza–biblijneprawzorcekontraktualizmu
stądniedziwiłaewentualność,żeBógmożeustanowićprzymierzezludźmi5.
Berithjestpojęciemwielowymiarowym.PrzezstarożytnychIzraelitów,ale
takżeprzezinneludyówczesnegoBliskiegoWschodu,byłorozumianejako
uroczystezobowiązanie,potwierdzoneprzysięgą(hebr.alah)(przysięgam
=obiecuję)6.Berithoznaczałozatemprzedewszystkimodpowiedzialność,
którąktośbrałwypełniajączłożonąprzezsiebieprzysięgę.RównieżsamJah-
weskładałzobowiązanie,którezracjiboskiejdoskonałościbyłozarazem
gwarancjąjegodotrzymania.Zobowiązywałsięzachowaćżycie,daćZiemię
Obiecaną,pomnożyćludczybyćBogiemIzraela.Innymwymiaremberith
jestzałożenie,żeBógjestsuwerenem,Panemczłowieka.Gdyinformujego,co
powinienczynić,człowiekmożewprawdziezapytać,dlaczegotoitamtoma
zachowywać,niemożejednakpominąćbożychprzykazań7.Ichsensemjest
wytworzeniewięzizBogiemiwięzimiędzyludzkiej.Kolejnywymiarberith
toswegorodzajuumowazawieranapomiędzydwiemarównymistronami,
zakładającawzajemnewsparciewtrudnejsytuacji.Jakobiblijnyprzykładta-
kichprzymierzymożnawymienićprzymierzeJonatana,synaSaula,iDawida
(1Sm18:1-3).KiedyDawiddoświadczałprześladowańzestronykrólaSaula
przypominałJonatanowiotymprzymierzu(1Sm20:8)8.Wmiędzyosobowej
relacjiprzymierzazobowiązanieopierałosięnapostawiemoralnej,określa-
nejhebrajskimterminemhesed,oznaczającymwrelacjachmiędzyludzkich
życzliwośćiprzyjaźń.WkontekścieprzymierzaBogazludźmihesedrozu-
mianojakomiłosiernąmiłośćzestronyBogaorazuległąwiernośćzestrony
ludzi9.
Wtradycjibiblijnejberithoznaczałprzedewszystkimzobowiązaniepod-
jęteprzezwyżejstojącegowobecsłabszego,połączoneczęstozwarunka-
mi,jakiemusiałaspełnićstronasłabsza.Byłotakwprzypadkuprzymierzy
zawieranychpomiędzyBogiemaludźmi.Wstrukturzeprzymierzadasię
wyodrębnićnastępująceelementy:preambułę,historycznyprolog,warunki,
5A.Jankowski,Biblijnateologia...,s.12-13,15.
6G.M.Tucker,CovenantFormsandContractForms,nVetusTestamentum”1965,
Vol.15,Fasc.4,s.488-490.
7Przymierze,[w:]Nowyleksykonbiblijny,red.F.Kogler,R.Egger-Wenzel,M.Ernst,
red.nacz.wyd.polskiegoH.Witczyk,WydawnictwonJedność”,Kielce2011,s.626.
8Ibidem.
9A.Jankowski,Biblijnateologia…,s.14.
36
