Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Przymierzeaumowa
obecnośćBogajakoświadkai/lubuczestnika,deklaracjeprzekleństwaibło-
gosławieństwa10.
WezwanieBoganaświadkabyłocechąodróżniającąprzymierzeodinnych
rodzajówumów,odporozumienia(ang.compact)czykontraktu(ang.contract).
Porozumieniewymagałozgodystronwnimuczestniczących,aleniewiąza-
łosięzobecnościączygwarancjąboskiegoautorytetu,jakbyłowprzypadku
przymierza.Porozumienie,podobniejakprzymierze,byłorodzajemumowy
uwzględniającejwymiarmoralny,obarodzajeumówzakładałyrelacjęsilniej-
sząigłębsząniżwprzypadkukontraktu,będącegoustnąlubpisemnąumo-
jednostek,mającącharakterprywatny,nietylkobezgwarancjiBoga,ale
równieżbezwymiarumoralnego.Umowa(ang.contract)zawieranazazwyczaj
zwolijednostek,określałaprawaiobowiązkidwóchlubwięcejstronwkontek-
ściewyłącznieswojegoprzedmiotuiniebyłaopartanaprzysiędze.Niemiała
charakterureligijnego,nieobejmowałateżsystemuwartościzawierających
stron.Przymierzenatomiastdotyczyłoprzedewszystkimwartości,byłowisto-
cieprzysięgą,ajegocelstanowiłonadewszystkowytworzeniewięzi11.Umowa
(contract)znanabyłanastarożytnymBliskimWschodzie,stanowiłanarzędzie
regulacjistosunkówgospodarczych.Miałaformępisanąlubustną,potwier-
dzonąprzezświadków.Podobnycharaktermiały,obecnerównieżwBibliihe-
brajskiej,kontraktysprzedaży12.
OpisanewBibliiprzykładyprzymierzytoprzymierzepomiędzyBo-
giemajednostką(przymierzezNoem,przymierzezAbrahamem),pomię-
dzyBogiemagrupąludzi(przymierzesynajskie)orazpomiędzyludźmi
(np.przymierzeJonatanaiDawida(1Sm18:1-4).Wżydowskiejtradycjibi-
blijnejprzymierzefunkcjonujenietylkojakopojęciereligijne,alerównież
polityczne.Stworzoneprzezniewięzistanowiłypodstawętakżeorganiza-
cjipolitycznej,służącejmonolatrycznemu,anastępniemonoteistycznemu
kultowiJahwe13.
10G.M.Tucker,CovenantForms...,s.494.
11T.Szczech,KoncepcjaprzymierzanaroduwybranegozBogiemwStarymTestamen-
cie,[w:]Umowaspołecznaijejkrytycywmyślipolitycznejiprawnej,red.Z.Rau,
M.Chmieliński,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa2010,s.41.
12G.M.Tucker,CovenantForms...,s.500-501.
13D.J.Elazar,CovenantasaPoliticalConcept,http://www.jcpa.org/dje/books/ct-vol1-
ch1.htm[datadostępu:15.04.2011].
37