Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Łańcuchratunkowy
13
Tabela1.Śmiertelnośćrannychwzależnościodczasuudzielaniaimpierwszejpo‑
mocywróżnychrodzajachdziałańwojennych(opracowaniewłasnenapodstawie[1])
Wojnynapoleońskie
Iwojnaświatowa
IIwojnaświatowa
WojnawKorei
WojnawWietnamie
Konfliktyzbrojne
Czasudzieleniapomocy
(godziny)
12–18
6–12
2–4
40
1
Śmiertelnośćrannych
46,0
(%)
8,5
5,8
2,4
1,7
churatunkowym.ModeltenzostałszerokospopularyzowanyprzezMiędzynarodowy
RuchCzerwonegoKrzyżaiCzerwonegoPółksiężyca[1].
Przyjmujesię,żeprzedszpitalnapomocmedyczna–opartanałańcuchuratunko'
wym–narodziłasięwBelfaściewIrlandii.Wdniu1stycznia1966roku,dziękigran'
towizBrytyjskiejFundacjinarzeczSerca(ang.BritishHeartFoundation),powstała
tamMobilnaJednostkaPomocyKardiologicznej(ang.MobileCardiacCareUnit–
MCCU).Byłatobardzodobrzewyposażonakaretkareanimacyjna,którąlekarzipie'
lęgniarkaprzyjeżdżalidopacjentawprzypadkuostregozawałumięśniasercowego
[9,35].Wdniu5sierpnia1967rokuwczasopiśmie„Lancet”opublikowanownioski
zrealizowanegowBelfaścieprojektu,któryobjął312pacjentówwokresiepiętnastu
miesięcy[19].Takakoncepcjaudzielaniapomocyprzedszpitalnejwywołałasporyod'
dźwiękiwciągudwóchlatpodobneprogramyzaczętowprowadzaćwinnychkrajach,
takichjakIrlandiaPółnocna,WielkaBrytania,AustraliaiStanyZjednoczone.
Wlatach1967–1975zinspiracjidoktoraE.Nagela,anestezjologazJacksonMe'
morialHospitalnaFlorydzie,powstałiszybkouległrozwinięciuwcałychStanach
ZjednoczonychAmerykiPółnocnejsystemopiekiprzedszpitalnej(ang.Emergency
MedicalService–EMS)[5,9,35].Naszczególnewyróżnieniezasłużyłprogramreali'
zowanywSeattle.Jegoosiągnięcianieograniczałysiędoudzielaniapomocyosobom,
uktórychdoszłodozatrzymaniaakcjisercaprzezwykwalifikowanychratowników.Za'
proponowanownimprzeszkoleniemieszkańcówSeattlewzakresieresuscytacjikrą'
żeniowo'oddechowej.ProgramnazwanyMedic2rozpocząłsięw1972roku.Wciągu
25latprzeszkolonoponad600tysięcyobywateli.Programratownictwamedycznego
wSeattlezyskałsławędziękiniezwykledużemuodsetkowipacjentówprzeżywających
zatrzymanieakcjisercawwarunkachpozaszpitalnychidodniadzisiejszegouważany
jestzajedenznajlepszychsystemówratownictwamedycznegonaświecie[2,9,35].
1.2.Łańcuchratunkowy
Właściwakolejność,jakośćiczasrozpoczynaniaczynnościratunkowychczęstode'
cydujeolosieposzkodowanegowstanienagłegozagrożeniażycia.Obecnienajsku'
teczniejszesystemyratownictwamedycznegonaświeciezbudowanesąnapodstawie
łańcucharatunkowego,któryuważanyjestzakluczowąkoncepcjęwmedycyniera'
tunkowej[23].
