Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PismawpostępowaniuprzedsądemIinstancji
IIiWprowadzeniedopuszczalnościponownegobadaniasprawyjużosądzonejpowoduje,żepozwany
niemożebronićsięzarzutemsprawyprawomocnieosądzonejiŻądaniepozwunawiązującedoumo-
wylubprawomocnegoorzeczeniaustalającegowysokośćzobowiązaniapowinnozawieraćokreślenie
nowejwysokościwierzytelnościpowodalubsposobuwykonaniaiWaloryzacjipodlegająnieuiszczo-
nejeszczenależnościiNastronie,któraopieraswojeroszczenianazmianiesiłynabywczejpieniądza,
spoczywaciężardowodu(arti6kici)iPozwanynatomiastniemożekwestionowaćzasadnościizakresu
uwzględnieniaroszczeniawsprawieprawomocniezasądzonejlubnależnościustalonejwumowie(ugo-
dzie)stroni
IIIiWyłączeniespodwaloryzacjiprzezsądświadczeńpieniężnych,dokonanewarti3581§4kici,
znajdujezastosowaniewówczas,gdywierzycielemjeststronaprowadzącaprzedsiębiorstwo,aświadcze-
niepozostajewzwiązkuzjegoprowadzeniem4i
IViZewzględunawartośćprzedmiotusporuwłaściwydorozpoznaniasprawyjestsądrejonowy
(arti16i17pkt4kipici)5i
zzastosowaniemodpowiedniegomnożnika,ponadtowzależnościodrodzajusprawyidochodzonegoświadczeniasądy
stosowałyróżnemierniki,jak:wartośćpłodówrolnych,maszynrolniczych,aktualnąwysokośćczynszu,rynkoweceny
skupu,kursdolarai
Wuzasadnieniuwyrokuzdnia23listopada1993ri,IIICRN46/93(OSNCP1994,nr4,pozi93),SądNajwyższy
sformułowałkilkaogólniejszychspostrzeżeńwodniesieniudowykładnikryteriumwaloryzacjiwynikającego
zarti3581§3kici:popierwszestwierdził,żeniesposóbwświetlearti3581§3kicipodejmowaćpróbybudowania
katalogu(wyczerpującegobądźprzykładowego)miernikówwaloryzacji,doktórychmógłbywzależnościodro-
dzajusprawysięgaćsądstosującytenprzepis;powtóre,zasadniczysprzeciwbudząpróbywskazywaniamierników
waloryzacjisądowej,któreniewynikajązustawy;potrzecie,trzebaodrzucićwszelkiekryteriajednostronne,jako
sprzecznezustawowymwymaganiem„porozważeniuinteresówstron”;poczwarte,sądzobowiązanyjestnajpierw
„ustalić”interesystronprzezconależyrozumiećokreśleniestanurzeczyobejmującegoistniejącewdacieorzekania
stosunkimajątkowe,rodzinneiosobisteorazkorzyścimożliwedoosiągnięciawprzyszłości,anastępnie„wyważyć”
teinteresywgranicachzasługującychnaochronęprzyutrzymaniuwłaściwegomiędzynimistosunku;oznaczato,
żesłusznyinterespowodamożeipowinienbyćuwzględniony,lecztylkodogranickolizjiztakiminteresemstrony
pozwanej;popiąte,ocenyczyiwjakimzakresienależydokonaćzmianykonkretnychprawiobowiązkównależy
dokonaćzpunktuwidzeniazasadwspółżyciaspołecznego;poszóste,„istotnazmianasiłynabywczejpieniądzapo
powstaniuzobowiązania”otwierajedyniemożliwośćżądaniazmianywysokościświadczenia,niejestzaśprzesłanką
określającąuzasadnionąwysokośćtejzmiany,dlategoteżmechanicznesięganiedowskaźnikainflacjijestchybionei
JesttoutrwalonaliniaorzecznictwaSąduNajwyższego(porimiiniwyrokzdnia2grudnia1999ri,IIICKN489/98,
OSNC2000,nr7–8,pozi130izdnia19stycznia1999ri,IICKN202/98,OSNC1999,nr6,pozi121zaprobującą
glosąTiMróz,Glosa2000,nr2,si22–25orazwyrokSNzdnia5marca1999ri,IPKN591/98,OSNAPiUS2000,
nr9,pozi346,stwierdzający,żewaloryzacjaświadczeniapieniężnegowedługprocentuskładanegojestsprzeczna
zarti3581§3kici)i
Nadalaktualneworzecznictwiezagadnieniewysokościodsetekjakojedenzelementówpodlegającychsądowej
ocenieprzyzastosowaniuarti3581§3kicizostałoprzedstawionewuzasadnieniuwyrokuzdnia18stycznia1996ri,
IPRN102/95(OSNAPiUS1996,nr14,pozi200)i
Odsetkinależnewmyślarti481§1kiciodkwotyzwaloryzowanejprzezsądmogąbyćprzyznanewierzycielowi
oddatyuprawomocnieniasięwyrokuiJaktrafniewywiódłSądApelacyjnywŁodziwwyrokuzdnia24lutego1993ri,
IACr47/93(OSA1993,nr9,pozi61),orzeczenieowaloryzacjiświadczeńzgodniezzasadamiarti3581§3kicima
charakterkonstytutywnyiDlategodopierooddatyuprawomocnieniasiętakiegokształtującegoorzeczenianoweświad-
czeniestajesięwymaganei
4Analizęobowiązującychprzepisóworazwskazaniecechdziałalnościgospodarczejmożliwychdowykorzystania
przyokreślaniugraniczwiązkuzprowadzeniemprzedsiębiorstwazawierawyrokSąduNajwyższegozdnia27stycznia
1995ri,ICRN179/94(OSNCP1995,nr6,pozi99zglosąAiSzpunara,PS1996,nr2,si65),orazuzasadnienie
uchwałySNzdnia31maja1994ri,IIICZP74/94(OSNCP1994,nr12,pozi237)iCechyteobejmująprzedewszyst-
kimprofesjonalny,awięcstały,nieokazjonalnycharakterpowtarzalnościdziałań,podporządkowanieregułomzysku,
wreszcienormalny,funkcjonalnyzwiązekmiędzykonkretnymiczynnościami,będącymiźródłemwierzytelnościpie-
niężnej,aszerokorozumianymizadaniamipodmiotuwynikającymizaktuzałożycielskiegolubjegostatutu,takaby
możnabyłowyłączyćztejkategoriiczynnościnielegalneiUzasadnieniewyrokuSąduNajwyższegozdnia7stycznia
1997ri,ICKN33/96(OSNC1997,nr5,pozi56),potwierdzautrzymującesięrozbieżnościnatlewykładniizastoso-
waniaarti3581§4kici
5Zdotychczasowychwypowiedzicododochodzeniauprawnieńprzewidzianychwarti3581§3kiciwynika,
żeżądaniewtymprzedmiociepowinnobyćzawartewpozwiegłównymlubwzajemnymiPoritakżeOSNC2001,
nr10,pozi145iWkwestiisformułowaniaorzeczeniauwzględniającegopowództwoSądNajwyższywwyrokuzdnia
103