Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
miejscanainne,intelektualnezadania”31)ibolałnadkoniecznością
odłożenianapóźniejnawettakzajmującejlekturyetnograficznejjak
wydanaw1926rokuLandojbuch32,októrejchciałnapisać
dopełniającyjąartykuł33,towciążpodejmowałnowezamlerskie
wyzwania.JakwynikazjegokorespondencjizKomisjąEtnograficzną,
wiosną1927rokuwybierałsiędopodłódzkichsztetli,międzyinnymi
doOzorkowa,Łęczycy,ParzęczewaiLutomierska,mającnadzieję
naodnalezieniewtamtejszycharchiwachklasztornychikościelnych
„ogromumateriałówoŻydach”34.Ponieważtakamisjawymagała
oficjalnegodokumentupotwierdzającegojegostatuszbieracza
żydowskiegofolkloru,wzoreminnychzamlerów35wysłałdoJIWO
swojąfotografięzprośbąowydanielegitymacjiwjęzykupolskimipo
łacinie36.
Wydajesię,żekolekcjonującfolklor,Zelkowiczdługodziałał
wpojedynkę.Wkażdymraziewmarcu1927rokupisałdoInstytutu:
„Niejestemczłonkiemżadnejgrupy.Dopókiniepowstanie
[zamlerskie]kołozprawdziwegozdarzenia,dopótyniechcę
nawiązywaćżadnychkontaktów,bototylkoprzeszkadzałoby
miwpracy.Zawszejednakgotówjestempomóckażdemuinnemu
zamlerowi,piszącrekomendacje,dającwskazówkiitp.Zewszystkich
tutejszychzamlerówznamtylkoNachtigala37,któremuprzekazałem
kilkarzeczydowysłaniadoPaństwaarchiwum”38.
CecileE.Kuznitz,badaczkadziejówJIWO/YIVO,podaje,
żedo1929rokuwPolsceinacałymświeciepowstały163lokalne
grupyzbieracze[zamler-krajzy]39.Wedlezachowanychdokumentów
wŁodziistniałydwie.Jednaznichutworzyłasięnajpewniejlatem
1926roku40.Spośródpięciujejczłonkówdwóchbyłorobotnikami,
trzechhandlowało–drewnem,artykułamikolonialnymilub
książkami41.ZwymianylistówmiędzyInstytutemakołemwynika,
żechoćzapałjegotwórcówbyłwielki(przezpewienczasnadsyłali
egzemplarzeprasyłódzkiej,kolekcjonowalianegdoty,opowieści,
atakżetekstynigunów42),toniepotrafililubniemoglisiępoddać
rygoromregularnegozamlerskiegowysiłku.Ostatnizachowanylist,
z1928roku43,każesiędomyślać,żepodwóchlatachnastąpiłrozpad
grupy.Zwąskiegogronajejzałożycielipóźniejindywidualnie
korespondowalizJIWONaftaliBerliński44iIcchak
