Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Tematykawarunkówdeterminującychwyjazdyzarobkowepojawiłasięwkontek-
ściepolskim,awłaściwieodżyła1podkonieclatosiemdziesiątychXXwieku,kiedy
topoparaliżumigracjiswobodnychwkilkudziesięcioletnimokresiePRLzliberali-
zowanoprzepisydotyczącewyjazdówzPolski.Swobodnemigracjezarobkowenie
uruchomiłysięjednakodrazuwmomencietransformacjiustrojowo-gospodarczej,
gdyżogromną(bowynikłązolbrzymichzróżnicowańpłacowychpomiędzyPolską
akrajamiZachodu)zarobkowąpresjęmigracyjnąpowstrzymywaływymogiwizowe
państwówczesnejUniiEuropejskiejorazinnychwysokorozwiniętychkrajówEuro-
pyiświata.Wrezultaciezatrudnienieobywatelipolskichzagranicąmiałowtamtym
czasiebardzoograniczonywymiariopróczpracownikówrealizującychpracęza
granicąwramachkontraktówpolskichprzedsiębiorstwdotyczyłoonogłównieosób
zatrudniającychsięnielegalniewzwiązkuz(naogół)krótkoterminowymiwyjazda-
mizagranicęodbywającymisięzokazjiodwiedzinkrewnychiznajomych2.Wtym
okresiewyjątkiemnapolskiejmapiemigracjizarobkowychbyłaOpolszczyzna,co
wynikałozdużegoskupiskanajejobszarzeosóbpochodzenianiemieckiego,po-
siadającychzgodniezprawodawstwemniemieckimmożliwośćpotwierdzanianie-
mieckiegoobywatelstwaumożliwiającegom.in.wyjazddoNiemiecwramachprze-
pisówopóźnymprzesiedleniu.MasowynapływprzesiedleńcówdoNiemiec,który
nastąpiłpoupadkublokuwschodniegowkońculatosiemdziesiątychXXwieku,
adokonującysięgłówniezPolski,WęgieriRumunii(oraznapoczątkulatdziewięć-
dziesiątychprzedewszystkimzkrajówbyłegoZSRR),spowodowałzmianywpra-
wodawstwieniemieckim(Kriegsfolgenbereinigunggesetz,1992),któreumożliwiły
osobompochodzenianiemieckiegopotwierdzenieniemieckiegoobywatelstwabez
opuszczaniakrajupochodzenia.Tymsamympouzyskaniuniemieckiegopaszportu
otwierałasięprzednimimożliwośćkorzystaniazpracyzarobkowejwNiemczech
przybardzowtedywysokich(boblisko20-25-krotnychw1993roku)zróżnicowa-
niachpłacowychirównocześniedużejopłacalnościmigracjizarobkowej.
Wwarunkachpolskich„przywilej”pracynaZachodziedotyczyłgłówniemiesz-
kańcówwojewództwaopolskiego,naktóregoobszarzewystępowałonajwiększe
skupiskoludnościponiemieckiej–autochtonicznejludnościśląskiejzamieszkują-
1TematykętęporuszanorównieżwpracachzpoczątkuXXwieku–por.(Caro,2014;Dmowski,
1900;Głąbiński,1913).
2Obserwującrealiatamtegookresu,możnamówićrównież(czynawetraczej)owyjazdachwcelu
podjęciachoćbykrótkotrwałegozatrudnienia,doktóregowykorzystywanopretekstnp.odwiedzin
krewnych.
