Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Płećwteorii
kowa”12.Takiezałożeniepozwalabadaczcesformułowaćprzekonujące
wnioskioznaczącymudzialepłciwobraziepolszczyzny.Udziałten,jej
zdaniem,manifestujesięwłaśniewskomplikowanejstrukturzerodzajowej
językapolskiego.Jesttoobserwacjacennaiwdużymstopniunowatorska,
jakożezazwyczajmanifestacjikulturowychjęzykowegoobrazuświata
poszukujesięwobszarzeleksykalnymjęzyka.
DrugapozycjatomonografiaMarkaŁazińskiego,poświęconapol-
skimrzeczownikomtytularnym.Dotyczyonawznakomitejwiększości
zagadnieńpolszczyznywspółczesnej.Wsferzezastosowanychnarzędzi
iprzyjętychmetodbadawczychautorwykorzystałprzedewszystkimgra-
matykęhonoryfikatywnościmieszczącąsięwobszarzeszerokopojętego
językoznawstwapragmatycznego.Badaczskupiasięnawykładnikach
systemowych(zgramatykalizowanych)polskiejgrzecznościjęzykowej,co
należyuznaćzawybórniebanalny.Mimoobfitościpracdotyczącychtej
sferykomunikacjimiędzyludzkiejwciążmałojestobszernychidogłęb-
nychpropozycjipoświęconychelementomsystemugramatycznegooraz
ichpragmatycznymuwikłaniom.Dodatkowymatutemmonografiilicz-
neuwagidotycząceaspektukontrastywnego1analizapolskiegosystemu
honoryfikatywnegowodniesieniudoinnychjęzyków(m.in.rosyjskiego,
czeskiego,angielskiego,niemieckiego,francuskiego,szwedzkiego,turec-
kiego)uwypuklanajważniejszejegocechyiosobliwości.Jednąznich
jeststosowanieleksemówpanipaniwfunkcjizaimkowej,czemuautor
poświęcawielemiejsca.Ciekawekonkluzjedotyczącetegoproblemu,
np.:„Obcokrajowcompolszczyznawydajesięjęzykiemprzeładowanym
tytułaminietylkodlatego,żejesttychtytułówrzeczywiściewiele,aleteż
dlatego,żehomonimicznajednostkapan/paniwystępujewkażdejgrzecz-
nejwypowiedzidrugoosobowejjakozaimek”13.
WpracyŁazińskiegoznalazłysiętakżestosunkowoobszernefragmen-
typoświęconehistorycznymaspektomwyrażaniapolskiejgrzecznościjęzy-
kowej14.Zuwaginafakt,żemonografiadotyczyprzedewszystkimzjawisk
współczesnejpolszczyzny,rozważaniateuproszczoneiograniczonedo
niezbędnegominimum.Takierozwiązanieniedziwi,niemniejszkoda,że
autornieuwzględniłwtejczęścibadańwynikówzawartychwmonografii
MarkaCybulskiego15,poświęconejpolskiemusystemowiadresatywnemu
12
Ibidem,s.306.
13
M.ŁAZIŃSKI:Opanachipaniach.Polskierzeczownikitytularneiichasymetriaro-
dzajowo-płciowa.Warszawa2006,s.47148.
14
Zob.IDEM:Panowiebraciaitowarzysze.Dziejepolskiegosystemuadresatywnego.W:
IDEM:Opanachipaniach...,s.23150czyniektórewyjątkiz:IDEM:Cotojestrodzaj.W:
IDEM:Opanachipaniach...,s.1431185.
15
Zob.M.CYBULSKI:ObyczajejęzykowedawnychPolaków.Formuływerbalnewdobie
średniopolskiej.Łódź2003.