Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1.Kapitałspołeczny
któraprzyczyniasiędopodniesieniajegopoziomużycia.Szansanaosiągnięcie
dodatkowychkorzyścimotywujepracownikówdopodejmowaniaokreślonych
działań-zdobywaniawykształceniaidoświadczenia-napodstawiekalkulacji
kosztówizysków.Pracownikjestzatempodmiotem,któryodpowiedniomotywo-
wanyinwestujewsiebie,zwiększającswojąwydajność,dziękiczemujestwstanie
pomnożyćswojezyski(Lin2004,s.11-12).
Koncepcjakapitałuludzkiegoprzenosipunktciężkościanalizgospodarczych
zpoziomumakronapoziommikro,atakżezmieniasposóbrozumieniarelacji
społecznych.Rynkunietraktujesięwyłączniejakoarenydlakonkurencyjnych
działańkapitalistówiichprzedsiębiorstw,alerównieżjakomiejscekonkurowania
jednostek.Cowięcej,jednostkitezyskująsposobnośćszacowaniaswoichszans
rynkowych(warunkowanychwielkościąkapitałuludzkiego)imanipulowanianimi
poprzezpodjęcieracjonalnychdziałań(zdobywaniawykształceniainabywania
doświadczenia).Coistotniejsze,dostrzeganierolikapitałuludzkiegowżyciujed-
nostekniepozostałobezwpływunarozwijającąsięrównolegledoniejkoncepcję
kapitałuspołecznego.Nawiązaniedokapitałuludzkiegomożnaodnaleźćwdwóch
klasycznychpodejściachbadawczychnadnaturąkapitałuspołecznego,reprezen-
towanychprzezBourdieuiColemana.Pierwszyznichdałpoczątekperspektywie
teoretycznej,którązaTedąSkocpoliMorrisemP
.Fariną(1999,s.13-14)można
nazwaćhistoryczno-instytucjonalną.Aktywnośćdrugiegobadawczaoscylowała
wokółteoriiracjonalnegowyboru.Prekursorembadańwłaściwychdlatrzeciej
perspektywy-neo-Durkeimowskiej,wktórejjednaktrudnodoszukiwaćsiębez-
pośrednichpowiązańzkapitałemludzkim,byłPutnam.
RefleksjaBourdieudotyczącakapitałuspołecznegocharakteryzowałasięnaj-
większymteoretycznymwyrafinowaniem(Portes1998,s.3)wporównaniuzpro-
pozycjamijegonastępców.Międzyinnymidlatego,żewyróżnienieodmiennych
formkapitału(ekonomicznego,kulturowego,społecznegoorazsymbolicznego)
pozwoliłodefiniowaćgowsposóbrelatywniewąski.Późniejszepróbyredefiniowa-
niapojęciaprowadziłynajczęściejdostopniowegowłączaniaelementówkapitału
kulturowegoisymbolicznegoorazzamykaniaichwjednejdefinicjibądźteżdo
ignorowaniaich(Fine2010,s.86).Dotyczyłotozarównoistotnejzpunktuwidzenia
teoriiBourdieuperspektywyhistorycznej(elementkontekstowy),jakiinstytucjo-
nalnej(elementklasowy).
DlaBourdieukapitałbyłzakumulowanąpracąwjejmaterialnejpostaci,jak
równieżwformie,którawtejpracyjestzawarta,ucieleśniona.nJeślizostanieprzy-
właszczonanaprywatnej,toznaczywyłącznejbazie,przezjakiśpodmiotlubgrupę
podmiotów,umożliwiaimzawłaszczenieenergiispołecznejwformieuprzedmioto-
wionejlubżywejpracy.Kapitałjestzatemwrodzonąsiłą(visinsita)wpisanąwobiek-
tywnelubsubiektywnestruktury,alerównieżnaturalnymprawem(lexinsita),zasadą
leżącąupodstawimmanentnychprawidłowościświataspołecznego”(Bourdieu
