Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
KatarzynaDąbrowska
wwyidealizowanymświeciepełnymiluzjiiogólnychwyobrażeńcodojego
powinnościwzględempoddanych.Wiedział,żejegoojciecnielubiłwalczyć,
niewiedziałdlaczego,kiedyjużodkryłcenęwojny,samstarałsięjejzapo-
biegać,kiedytylkomógł.ΠNałamachwieluswychksiążekukazujeKorczak
umiejętnośćkorzystaniaprzezdzieckozdoświadczeń,dlategocałkowicie
akceptujeondążnośćdzieckadopełniejszegorozumieniarzeczy[ś]”11iDo-
pierorealia,wymagania,zjakimimałykrólsięzetknął,nauczyłygopodej-
mowaniaodpowiedzialnościzasiebieiinnych.Dodatkowymmotoremna-
pędzającymmachinędojrzewaniaMaciusiastałosięzaspokojeniepotrzeby
dostrzeżeniajegopotencjału.Maciuś,kiedyzostałpochwalonyprzezgenera-
łazaswojezasługinapolubitwy,jeszczegorliwiejwypełniałpowierzonemu
obowiązki.ΠMamytupotwierdzeniemanifestowaniasięirealizacjipotrzeby
społecznegouznaniadziecka”12i
WnaukachswoichJ.Korczakbardzoczęstopodkreślałznaczeniedzie-
cięcejintuicji,traktowałdzieckojakoswegorodzajuprzekaźniktego,czego
doświadczało.Zauważył,żedziecisprytne,spostrzegawcze,czują,kiedy
kochane-wtedystająnawysokościzadania,kiedypróbujemyjeoszukać,
budująpewiendystans.Toteżmożnazaobserwowaćwksiążcewrelacjimię-
dzyMaciusiemadziennikarzem,któryokazałsięszpiegiem.Maciuśbyłprzez
niegochwalony,byłfałszywiewspierany,nieusłyszałodniegozłegosłowa,
mimotoniedokońcamuufał,samnierozumiejącdlaczego-towłaśniejego
dziecięcaintuicjabroniłagoprzedobraniemnieodpowiedniegosojusznika.
JakJanuszKorczakdałwyrazkoniecznościrealizowaniaprawadziecka
doszacunku,przyzwoleniadlajegoniewiedzy?Otóżtwierdził,żedorośliczę-
stoniedopuszczajądziecidoswoichsprawcodziennych,uznającjezamałe
iniedoświadczone.Podejścietojestteżwidoczne,choćmałowyraźne,wsa-
mejkonstrukcjitekstu.WewstępiedoksiążkiKrólMaciuśPierwszyI.Newerly
wspomina,żeStaryDoktormiałprzedpublikowaniemzwyczajodczytywa-
nianapisanychfragmentówdzieciom,żebysprawdzić,czyrozumieją,comiał
namyśliiczypodobaimsięto,cousłyszały.Widaćtowwarstwietekstowej,
gdziewspójnieskonstruowanytekstwplecionejakbyoderwaneodcałości
wtrącenia,dopiski.Możliweicałkiemprawdopodobne,żejesttoefektwska-
zówekdzieci,którezauważałypewnebrakiwopisachrzeczylubzdarzeń,za-
burzeniaciąguprzyczynowo-skutkowegoczyteżbrakrozumieniapewnych
terminów.ΠZdajemisię,żedobrytotaki,którymawyobraźnięirozumie,
jakjestdrugiemu,umieodczuć,codrugiczuje”13.Maciuśwydajesiędobrym
chłopcem,próbującymodnaleźćsięwnieznanychdotądwarunkach,aempa-
11
M.Jakubowski,JanuszKorczak…,si60i
12
13
Tamże,s.58.
JiKorczak,Prawidłażycia.Pedagogikadlamłodzieżyidorosłych,Wydawnictwo
JiMortkowicza,Warszawa1930,si83i