Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Modernizacjatotalitarna
37
Choćzinnychpowodów,pozytywnakoncepcjawojnywżyciunarodudomi-
nowaławnowejkulturzenarodowej.Wojnastanowiłaintegrującączęśćnacjo-
nalistycznejwizjinowoczesności.Corradiniuprawiałapologię„nowoczesności
wojny”
61
.Morassojużw1905roku,ztragicznymzmysłemproroczym,ob-
wieścił:„Wiekdziewiętnastybyłstuleciemutopiidemokratyczno-humanitar-
nej,wiekXXbędziewiekiemsiłyipodboju...Wnowymstuleciusiłaposzerzy
swojekrólestwoiwnowymstuleciuoglądanebędąnajwspanialszewojska
iwojnynajkrwawsze”
62
.
Wśrodowiskuawangardymodernistycznejideamoralnościwojnywywo-
dziłasięzmitunarodowejpalingenezy,jawiłasięjakoproceskoniecznydla
kształtowanianowoczesnejświadomościwłoskiej
63
.Amendolaprzypisywał
wojnieznaczeniemoralne,jakoegzaminowizbiorowejdyscyplinyipoświęce-
nia,wktórymwystawionebyłynapróbęihartowałysięcharakteryjednostek
inarodu
64
.GiovanniBoineidealizowałdyscyplinęwojskowądlajejpoczucia
hierarchiiiporządku,cotraktowałjakoidealnywzorzeczbiorowejedukacji,
mającejformowaćcharakterWłochówiwychowywaćichwkulcie„religiioj-
czyzny”
65
.ŚwiadomośćnowoczesnejItaliipowinnazostaćukształtowanapo-
przezheroiczna
(
pedagogike
(,naktórąskładaćsięmiały:duchpoświęcenia,
ćwiczeniedyscypliny,gotowośćdowalki,sublimacjajednostkiwpoświęceniu
wspólnocie.Wszystkieteelementytworzyłykorpusmodernistycznejetykina-
rodowej,naznaczonej„kultemheroizmu”
66
i„watmosferzemituiepopei”–
jakpisałrewolucyjnysyndykalista,AngeloOlivieroOlivetti.Niebezracji
odnotowywałonpodobieństwaduchoweikulturalnepomiędzyrewolucyjnym
syndykalizmemifuturyzmem,wyrażającesięwwolimocyiwideale„rein-
karnacjiwognistymtygluwalki”
67
.
Wybuchwojnyeuropejskiejbyłwpewnymsensieprzewidywanyiprzepo-
wiadanyprzezawangardowegrupymodernistyczne,ruchnacjonalistyczny
irewolucyjnysyndykalizm.WprzeddzieńWielkiejWojnypanowałoweWło-
szechmesjanistycznewyczekiwaniegroźnejkatastrofypalingenetycznej,której
teruchywyczekiwały,dlazrealizowaniaduchowejrewolucji,mającejodrodzić
naródidoprowadzićgowreszciedo„podbojunowoczesności”.UdziałWłoch
wWielkiejWojniebyłupragnionyprzezinterwencjonistównarodowychire-
wolucyjnych.Widzielioniwnimkoniecznykolektywnyrytuałinicjacyjny,
wprowadzającyWłochówwnowoczesność.Irzeczywiście,wojnabyładlami-
lionówWłochówtragicznym„doświadczeniemnowoczesności”
68
.
Modernistycznynacjonalizmidoświadczeniawojennestworzyływarunki
dospotkaniasięawangardyzfaszyzmem.Dziękidoświadczeniomwojennym
wieleideiimitówmodernistycznejawangardyznalazłomiejscewrodzącymsię
faszyzmieiprzyczyniłysięonedoformowaniajegoideologii,mieszającsię
zideamiimitamiskwadryzmu,zideamiimitaminowejkulturyidealistycznej,
zespuścizną–mniejlubbardziejzmienioną–ideologicznychtradycjiprawicy
ilewicyRisorgimento,zideamiimitaminajnowszychruchówradykalnych–tak
