Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AdamAntoniKryńskiurodziłsię19maja1844rokuwŁukowienaPodla-
siu.SynWawrzyńcaKryńskiego,urzędnikazSiedlec,iBarbaryzBucelskich.
MążZofiizRoykiewiczów,zktórąmiałsynaMirosławaZbigniewa,młodo
zmarłegojęzykoznawcę.
ByłpierwszymdziekanemWydziałuFilozoficznegoorazprofesoremjęzy-
koznawstwaUniwersytetuWarszawskiegood1915do1919roku,kiedyto
przekazałkatedręStanisławowiSzoberowi.Pomimoprzejścianaemeryturę
nadalwykładałnauczelnijakoprofesorhonorowy.AdamAntoniKryński
przebywałwWarszawieodpiątejklasy(edukacjęrozpocząłwSiedlcach).Tutaj
zostałuczniemgimnazjumrealnego(1858–1862).Następnieodbyłdwuletnie
przygotowaniedoSzkołyGłównej,wktórejstudiowałnaWydzialeMate-
matyczno-Fizycznym(1862–1866)ikolejnonaWydzialeFilologicznym.Po
ukończeniustudiówspędziłrokwLipsku,gdziepracowałpodokiemAugusta
LeskienaiGeorgaCurtiusa,specjalizującsięwslawistyceifilologiiklasycznej.
Tytułmagistranaukfilologiczno-historycznychuzyskałnapodstawierozprawy
Odźwiękachnosowychwjęzykachsłowiańskich.
Dziękiswojejaktywnościnaukowejzasłynąłjakoobrońcaczystościjęzyka
(krytykowałszczególniezapożyczeniazjęzykaniemieckiegomniejzrosyj-
skiego).Jegoliczneartykuły,publikowanemiędzyinnyminałamachDKuriera
Warszawskiego”iDSłowaPolskiego”,zostaływydanewksiążceJaknienależy
mówićipisaćpopolsku.Inneznanerozprawytegoautorato:Kwestiajęzykowa.
Obezzasadnymodróżnianiurodzajunijakiegoodmęskiegowdeklinacjiprzy-
miotników(1872),Opisownipolskiej(1882),Pisowniapolska,prawidłaiich
uzasadnienie(kilkawydańod1897roku),Prawidłapisownipolskiej(1910)czy
niezwyklecenionypodręcznikGramatykajęzykapolskiego(6wydańwlatach
1877–1917drugiewydanieuzyskałoNagrodęAkademiiUmiejętności).Wraz
zsynemwydałtakżeszkolnąGramatykęjęzykapolskiego(13wydańwlatach
1908–1927)ipodręcznikakademickiZabytkijęzykastaropolskiegozw.XIV,
XVipocz.XVI(wydawanywzeszytachwlatach1909–1918).
AdamAntoniKryńskiznanybyłprzedewszystkimzeswojegouporuikry-
tycznegostanowiskawobeczmianjęzykowych.Zaproponowanyprzezniego
wzórpraktycznegojęzykoznawstwazostałpóźniejpowielonyprzezStanisława
11