Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
KlausSessar
ztegopojęciasubkategorie,przyczymkategoriasafety(ijejprzeciwieństwo,amia-
nowicieunsafety)pozostaławramachprojektunajbardziejznaczącąwsensieempi-
rycznym.Jeśliwięcwtrakcieprzeprowadzanegowywiadukwestionariuszowego,czyto
wkontekścieogólnym,czyteżspołeczno-przestrzennym,zadawanebyłypytaniaoto,
czyrespondencipostrzegająswojądzielnicęzamieszkaniajakobezpieczną(sicher)lub
niebezpieczną(unsicher),czypotrafiąwskazaćuliceiplaceszczególnieniebezpiecz-
ne(unsicher),czyteżczywwynikudoznanejwiktymizacjimająonipoczuciebraku
bezpieczeństwa(fühlensichunsicher),topojęciaSicherheitiUnsicherheitrozumiane
byłyjakoodpowiednikiangielskichterminówsafetyiunsafety.Zakładanoprzytym,
odnoszącesiędoprzestrzenispołecznej(miasto,dzielnica,sąsiedztwo)poczucieby-
ciachronionym,zagwarantowaniapoczuciakomfortużyciowegowkontekściemiasta,
dzielnicyisąsiedztwa,zakładanietylkonieobecnośćprzemocyinarkotyków,aletakże
brakbruduiprzejawówdegradacjisubstancjimiejskiej.Takżewystępowanielokalnej
infrastruktury,która-jeśliznajdujesięwdobrymstanie,abyćmożenawetjestwspo-
maganaprzezmającychpoczucieodpowiedzialnościmieszkańcówjakonwspólnaspra-
wa”-przyczyniasięrównocześnienajprawdopodobniejwnajistotniejszysposóbdo
poprawypoczuciabezpieczeństwa.
Natymniekoniecjednakproblemówzwiązanychzprecyzowaniemużywanych
pojęć.Wzwiązkuztym,żetakpodwzględemteoretycznym,jakimetodologicznym
badanianadtym,copowinno,aconiepowinnobyćokreślanemianempoczuciabezpie-
czeństwalubpoczuciajegobraku-womawianychbadaniachwmiastach-tkwiąnadal
wswejpoczątkowejfazie,dochodzinaprzykładdowciążponawiającejsiękonfronta-
cjizkwestiąbrakuwyraźnegooddzieleniaodsiebieposzczególnychpojęć,costanowi
przesłankęprecyzyjnejichoperacjonalizacji.Wjęzykuniemieckimterminamipokrew-
nymidobrakubezpieczeństwa(Unsicherheit),międzyinnymitakie,jak:niepew-
ność(Ungewissheit),brakopieki(Schutzlosigkeit),niepokój(Beunruhigung),niemiłe
uczucie(Unbehagen),niedyspozycja(Unwohlsein),zaniepokojenie(Verunsicherung),
rozdrażnienie(Irritation),konsternacja(Betroffenheit),przezorność(Vorsicht),troska
(Sorge),lęk(Angst),strachliwość(Ängstlichkeit),awkońcustrach(Furcht)10.Pojęcia
tenietylkobliskoznaczne,aletakżewręczswobodniezastępowalne,coujawnia
sięzeszczególnąwyrazistościąwfakciezamiennegoużywaniapojęćpoczuciabraku
bezpieczeństwa(Unsicherheit),strachu(Furcht)ilęku(Angst)(krytycznienatentemat
por.Fattah1993:45inast.).Wrzeczywistościwewspomnianymjużwcześniejpytaniu
standardowympoczuciebrakubezpieczeństwa(Unsicherheit,unsafety)jestinterpre-
towanejakoodpowiednikstrachu(Furcht,fear).To,żeprzezpytanietodokonujesię
próbprzetłumaczenianajęzykpolskiprzeciwieństwategopojęcia,amianowicieangielskiegoterminu
insecurity.Oznaczaontylecobrakbezpieczeństwa,akonkretniebrakpoczuciabezpieczeństwa.Istotą
proponowanejterminologiijestjednakużywanietegowyrazuwliczbiemnogiej,tj.jakoinsecurities,co
najęzykpolskijestwogólenieprzekładalne(pozabezsensownym:brakibezpieczeństwa).Jedynymco
pozostajejestużywanieniedoskonałegopolskiegoterminunpoczuciebrakubezpieczeństwa”,itowlicz-
biepojedynczej,jakożepróbystworzeniatusensownegoodpowiednikawliczbiemnogiej(poczucia,
odczuciabrakubezpieczeństwa)niedająnajlepszychrezultatówpopolsku(przyp.tłum.).
10
Wangielskiejliteraturzeprzedmiotumożnanatomiastznaleźćtakiepokrewnepojęcia,jak:nfear,afraid,
anxious,scaredtypesoffeelings,cautious,thoughtful,aware-of-the-possibility-of-it-happeningtypeof
feeling,angry,cross,raging,»bloodyannoyed«typesoffeeling,upset,hurt,tearful,let-down,betrayed
feelings(Farrall2004:159).