Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wbiurokracji,obowiązywałniemieckijakojęzykurzędowy,ale
stanowiłotowynikraczejkoniecznościtechnicznejniżjakiegokolwiek
poczuciaprzynależnościnarodowej.Podobnieteżlojalnośćkorpusu
oficerskiego,iwzasadziepodoficerskiego,wiązałasięzosobą
panującego;istotniebyłatoarmiacesarska,acesarznapewnoczułsię
przedewszystkimpanemswojejarmii.Duchowieństwo,drugapodpora
dynastii,bynajmniejwwyższejhierarchiinieczułosięniemieckie,ono
właśniebyłocesarskie,chociażwXIXwiekumożebardziejkatolickie
wtymsensie,żedobroKościoła,jakocałości,stanowiłodlaniego
sprawęnaczelną.OdczasówJózefaIIażdorewolucji1848roku
duchowniwszystkichstopniczulisięsługamipaństwa.Naturalniebyły
odłamyKościołamającesilnepoczuciezwiązkuznarodami.Ale
toodnosiłosiętylkodoPolakówiWęgrów,awięcdonarodów,które
miaływłasne,silniezakorzenionetradycjepaństwowe.Chociaż
napewnobiskupikatoliccynaWęgrzechiwGalicjibylilojalnymi
poddanymicesarzaaustriackiego,tojednaknieprzestawaliodczuwać
przynależnościdopolskościczymadziarskości.Awśródkleru
niższegonaWęgrzechiwGalicjijużwpierwszejpołowieXIXwieku
znalazłosięwielejednosteknastrojonychrewolucyjnieicesarza
austriackiegouważającychzaobcegowładcę.
Podobnie,chociażzdośćdużymiróżnicami,przedstawiałasię
sprawapoczucianarodowegobiurokracji.Tabiurokracja,którą
tworzyłaMariaTeresaczyjeszczebardziejJózefII,bynajmniejnie
czułasięniemiecka,aleparexcellenceaustriacka.Szczególnie
wkrajachnieniemieckichmieliciurzędnicypoczuciepewnejmisji,
misjireprezentowaniapaństwaaustriackiego.Przeważniebylitoludzie
etniczniepochodzenianiemieckiego,aleniestanowiłotoreguły.
Przeciwnie,właśnienaprzykładzCzechrekrutowalisięurzędnicy,
którychwysyłanodokrajówzamieszkiwanychprzezludność
słowiańską,nieznającąjęzykaniemieckiego.Znajomośćczeskiego
