Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odsuniętealbomiaływniejudziałbardzoograniczony.
TaróżnorodnośćetnicznamonarchiiHabsburgówniebyławwieku
XVIIIuznawanazajakąśszczególnącechęodróżniającątopaństwo
odinnychwielkichmocarstwówczesnejEuropy.Wżadnymrazienie
uważanotejwielonarodowościzajakąśsłabąstronę,pomniejszającą
siłępaństwa;widzianowtymraczejdowódpotęgi„domu
austriackiego”niżzadatkinajegowewnętrznyrozkładczyzapowiedź
upadku.Zaistotniegłównąsiłęgwarantującąjednolitośćzewnętrzną
tegotworupaństwowegouznawanodynastię.Skorointeresujenas
zagadnienienarodowościowe,zatemnależałobyzapytać,czym
tadynastiapodwzględemnarodowymbyła.Czywięcbyładynastią
niemiecką,czysięzatakąuważałaiczybyłazatakąuważana?Otóż
Habsburgowieuważalisięwpierwszymrzędziezaspadkobierców
wielkiejtradycjicesarskiejichociażcesarstworzymskienarodu
niemieckiegobyłoodzakończeniawojnytrzydziestoletniejjużraczej
ideąniżbytemrealnym,niemniejdlatychwszystkich,którzyczulisię
Niemcami,właśnietocesarstwoisymbolizującajedynastiamiały
ogromneznaczeniejakoczynnikdającypoczuciejednościnarodowej.
Aletrzebasobiezdaćsprawęztego,żeNiemcyniebyłyreligijnie
jednolite,żeistniałgłębokipodziałnaczęśćkatolickąiprotestancką.
JeszczewXVIIIwieku,wiekuoświecenia,tereligijnetradycjebyły
bardzosilne;szczególniejeśliidzieoelitęspołeczną,awięc
arystokrację,tomiałaonanapewnosilniejszepoczucielojalności
religijnejniżnarodowej.Arystokraciaustriaccyczulisięprzede
wszystkimkatolikami,apotempoddanymicesarstwa,Niemcamizaś
czułysięwtedychybatylkonielicznejednostki.
Czydynastiaczułasięwięcniemiecka?Natopytanieoczywiście
odpowiedźjesttrudna;zpewnościącesarzAustrii–którytotytuł
Habsburgowieprzyjęlidopierowroku1804,bomusielisięzrzec
tytułucesarzarzymskiego–uważałsięwpierwszymrzędziezawładcę
