Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iwswoichpoddanychprzekonaniu.CzytanowaFrancjaniemiała
jednaktakżecharakterupaństwaniejednolitegonarodowościowo?
Możnabynatoodpowiedzieć,żewgranicachjejmieszkaliludzie
niemówiącypofrancuskujakoswymjęzykiemmacierzystym;
Bretończycyużywalijęzykaceltyckiego,chociażniebyłonliteracko
wykształcony,niepowstaławięcliteraturanarodowawtymjęzyku.
NatomiastmieszkańcyAlzacjiposługiwalisięjęzykiemniemieckim
wpełnirównorzędnymzfrancuskim.Alenieczulisiębynajmniej
Niemcami,odczuwaliwpełniswąprzynależnośćdonarodu
francuskiego.Zatemwtymwypadkudecydowałniejęzyk,ale
świadomośćpolityczna,poczuciezwiązkuzpaństwem.
ZresztązdrugiejstronytużzagranicamiFrancjibyliludzie
mówiącypofrancuskujakojęzykiemswymojczystym,ajednaknie
czulisięFrancuzami.Belgowie,którychlosydziejoweodłączyły
odobszarufrancuskiego,niemielipoczuciałącznościznarodem
francuskim.Czulisięodrębnymnarodem–narodembelgijskim.
PodobniemieszkańcygraniczącejzFrancjąSzwajcariiwkantonach
nadgranicznychmówilipofrancusku,choćrównieżnieuważalisię
zaFrancuzów,leczzaSzwajcarów.Niesamjęzykmacierzysty
stanowiłwięcczynnikdecydującyoprzynależnościnarodowej
wzachodniejczęściEuropy.Głównyczynnikprzesądzający
opoczuciunarodowymtopaństwo,jegodzieje,tradycje,kultura.Ono
wrezultacienarzuciłotakżeijęzyk,chociażprzykładAlzacji,Belgii
iSzwajcariipowiniennamuświadomić,żeniebyłatosprawatak
bezwzględnaanitakprosta,jakbysięmogłowydawać.
Abysięotymprzekonać,należyzwrócićuwagęnastosunki
panującewNiemczechpodkoniecXVIIIwieku,awięcwokresie
kiedyFrancjawczasierewolucjistawałasięnowoczesnympaństwem
narodowym.WRzeszypanowałaprzecieżjednośćjęzyka,chociaż
podzielonegonadialekty,językawspólnegojednej,wysoko
