Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pojawiłysięinne,federalistyczneprojektyprzebudowymonarchii
habsburskiejprzyokazjidyskusjinatematprzyszłejkonstytucji,
toczącejsięnaforumpierwszegoparlamentuaustriackiego.
Kompromisowyprojektfederalizacjimonarchiihabsburskiej
przedstawionyprzezdziałaczyczeskichprzewidywałpodział
nahistoryczneprowincjezzagwarantowaniemwszystkim
narodowościomszerokiejautonomiiwsprawachkulturalnych.
Wśródplanówprzebudowymonarchiihabsburskiejnagruncie
federacyjnymjakiepojawiłysięwroku1848nauwagęzasługuje
programserbskiegopublicystyzChorwacjiOgnjeslavaUtješenovicia
Ostrožinskiego,opublikowanynałamachczasopisma„Slavenskijug”,
skupiającegoliberalno-demokratycznyodłamdziałaczychorwackich.
Ostrožinskiuważał,żetylkoustrójfederacyjnymożezabezpieczyć
dalsząegzystencjęiodrodzeniesięAustriiorazuczynićzniejcentrum
wielkiejśrodkowoeuropejskiejkonfederacji.Odrzuciwszyprawo
historyczneOstrožinskipodzieliłwswymprojekciemonarchię
habsburską,kierującsięzasadąjęzykowo-etniczną,nasiedem
politycznychjednostek:niemiecką,czesko-słowacką,węgierską,
jugosłowiańską(złożonązChorwatów,SłoweńcówiSerbów
wojwodzińskich),polsko-rusińską,rumuńskąiwłoską.Jegokoncepcja
wielonarodowegopaństwastanowiwistociekombinacjęustroju
federacyjnegoikonfederacji.Cechącharakterystycznąjestwniej
oparcienowegozwiązkunauznaniusuwerennościnarodów.
Pomimo,żeprojektyzyskałypoparciewśródniektórychposłów
niemieckich,atakżePolaków,podzieliłytensamlos.Propagujący
austroslawizmZjazdpraski,jakiparlamentaustriackiwKromieryżu
zostały,pierwszyrozpędzony,adrugirozwiązany,awprowadzony
wroku1851neoabsolutyzmzahamowałnawielelatrozwójżycia
politycznegowśródnarodówmonarchii.
DopieroprzegranaAustriiwwojniezFrancjąiPiemontemwroku
