Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
gniętychwątpliwościwmateriipoprawnegopodpisaniatestamentu
własnoręcznego.
Uprawnieniedorozporządzaniaprawamimajątkowyminawypa-
dekśmiercibezsporniestanowijedenzpodstawowychprzywilejów
człowieka,związanyzkonstytucyjnymibezwzględnymprawemwła-
sności,zmierzającydopobudzeniaaktywnościżyciowejspadkodawcy
ipomnażaniajegomajątku.Osobiefizycznejprzysługujebowiemwy-
nikającazustawyzasadniczejwolnośćnabywaniauprawnieńmajątko-
wych,wykonywaniaichidysponowanianimiwobrocieintervivos
imortiscausa2.Bogaceniesięspołeczeństwa,będącewynikiemwzrostu
gospodarczego,tojednazwieluprzyczyn,dziękiktórymludzieprzy-
wiązujądużąwagędomożliwościskutecznegorozrządzeniamajątkiem
nawypadekśmierci,podejmująctymsamymnieuniknionądyskusję
natematpotrzebyciągłegodoskonaleniamechanizmówprawnych
służącychdoprzenoszeniawłasnościmiędzypokoleniami3.
Testamentjestczynnościąprawnąsformalizowaną.Rozrządzenie
nawypadekśmiercipozostajeważnetylkowówczas,jeślispełniaprze-
widzianeprawemwymogicodojegoformy.Tytułowezagadnienie
wiążesięzatemściślezszerokopojmowanymsporządzaniemtestamen-
tu.Wprzypadkurozrządzeniaholograficznegowystarczającejestza-
chowanietrzechprzesłanek:ręcznegopisma,datyipodpisutestatora.
Niestety,praktykadowodzi,żeimczynnośćprawnajestbardziej
skomplikowanapodwzględemformalnym(np.testamentnotarialny),
tymmniejpojawiasięwątpliwościcodojejskuteczności.Realizacja
rygorówformalnychjestteżistotnazinnychwzględów.Działanieto
maskłonićspadkodawcędopodjęciawpełniświadomejiostatecznej
decyzjiwprzedmiocieokreślenialosówjegomajątkupostmortem.
Uzależnienieważnościtestamentuodzachowaniakodeksowejformy
powinnoteżułatwiaćzbadanieanimustestandiautoradokumentu
iumożliwiaćjegoodróżnienieodprojektówrozrządzeńlubaktów
sfałszowanych4.Doniosłośćprzepisówoformietestamentuwzrasta
przezfakt,żeocenasporządzonegorozrządzeniajestzregułydokony-
wanadopieropośmiercispadkodawcy.
Wskazaneaspektyprzyczyniłysiędopowstanianiniejszejpracy.
Objęcieszczegółowąanaliząpodpisuspadkodawcyjakoobligatoryjnej
2Zob.uzasadnieniewyrokuTKzdnia31stycznia2001r.,P4l99(Dz.U.Nr11,
poz.91).
3J.Turłukowski,Sporządzenietestamentuwpraktyce,Warszawa2009,s.11.
4Por.J.Gwiazdomorski,Formytestamentu,NP1966,nr6,s.713.
18