Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcietestamentu
wicieledoktrynypodnosząjednakzasadnie,żewpewnychprzysporze-
niachtestamentowychmogąwystępowaćrównieżpozostałedwiecau-
sae.Wsytuacjibowiem,kiedytestatorpowoładospadkuosobęwza-
mianzaprzysporzenienajegorzeczokreślonejkorzyścimajątkowej,
będziemymielidoczynieniazcausaacquirendi.Zkoleigdyczynność
takąautorpodejmiewzamiarzezwolnieniasięzciążącegonanim
obowiązkuwynikającegozczynnościprawnej(np.pożyczki)lub
zustawy(np.zachowku),przyczynęprawnąprzysporzeniabędziesta-
nowićcausasolvendi37.Wpraktycewystępowaniecausaacquirendi
isolvendiprzytestamencieniejestwcaletakierzadkie.Pozatymbrak
jestdostatecznychprzesłanekprzemawiającychzaograniczeniemwy-
moguistnieniaprzyczynyprawnejanalizowanegoprzysporzeniawy-
łączniedocausadonandi,choćtaostatnianiewątpliwiedominuje.
Zoczywistychwzględówpodstawyprawnejtestamentuniemożesta-
nowićcausacavendi.Stosowanietejostatniejzuwaginasposobność
odwołaniarozrządzeniamortiscausapraktyczniewkażdejchwilimija-
łobysięzistotązabezpieczeniawierzytelności.
Kwestiaewentualnejwadliwościcausatestamentumożebyćrozpa-
trywanawróżnychaspektach.Wsytuacji,gdyspadkodawcabędzie
posiadałmylnewyobrażenieorzeczywistymstanierzeczy(np.brak
świadomościistnieniajegodzieckapozamałżeńskiego),stwierdzenie
nieważnościrozrządzenianastąpinapodstawieart.945§1pkt2k.c.,
tj.wadyoświadczeniawoliwpostacibłędu.Powołaniainnejpodstawy
prawnejbędziejużwymagałprzypadek,gdytestatordokonarozrządze-
niaswoimmajątkiemwsposóbsprzecznyzprawemlubzasadami
współżyciaspołecznego.Wówczaszasadnebędzieodwołaniesiędo
przepisuart.58k.c.,przewidującegosankcjębezwzględnejnieważności
czynnościprawnejdokonanejwpowyższychwarunkach.Podobnie
przedstawiaćsiębędziesytuacja,kiedyspadkodawcazamieściwtreści
testamentuwaruneksprzecznyzprawemlubzasadamiwspółżycia
społecznego,oilewarunektenniebędziedotyczyłpowołaniaspadko-
biercy38.Wtakimwypadku,zgodniezdyspozycjąart.94k.c.,wzależ-
nościodrodzajuwarunkudyspozycjataspowodujenieważnośćrozrzą-
dzenia(warunekzawieszający)lubnakaztraktowaniagojaknieistnie-
jącego(warunekrozwiązujący)39.
37Szerzejzob.M.Niedośpiał,Testamentallograficzny...,s.74-89.
38Por.art.962k.c.
39E.Skowrońska-Bocian,Testament...,s.21-24.
33
