Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
konstrukcjeobupowieści-pierwszajestpowieściąznarratorem
auktorialno-personalnym,drugastanowiraczejanarracyjnąjuksta-
pozycję,wktórejpostaciąinformacyjnienadrzędnąjestJanXXII,
wjegoaktachdotyczącychpewnejsprawyjednaz"teczek”zawiera
tępowieść.Czytelnikpowinienmiećprzeświadczenie,czytającTylko
Beatrycze,żepowieśćtatojednazsetek,możetysięcyteczek,pozo-
stającychwarchiwumJanaXXII.Ważnośćtekstujesttuzatemwy-
stawionanapróbę.
MotywpodróżydoAmerykizostałwobupowieściachcałkiem
inaczejopracowany,przyczymwsamymItomieNowejbaśniwpro-
wadzonyjestwprzeciągpółtorawiekurozwijasniasięakcjinaco
najmniejtrzysposoby,zktórychkażdyokaszujesięinny,odmiennie
uwarunkowany,zczegośinnegowynika.SprawaAtlantydyjestdla
Stanisława(biskupa)napewnymetapiezarównomitem,jakiszansą
napolityczneprofity,dlaŁukaszastajesięprzyczynkiemdosnucia
pewnejkoncepcjiteologicznej,dlaErykanatomiastpoczątkowo
jestmitologiąprywatną,późniejnajboleśniejsząrzeczywistością.
WTylkoBeatryczezaśAtlantydapojawiasięwaspekcieteologiczno-
-ekonomicznejkoncepcjiczyśćca,rozważanejakuratwdwóchzwal-
czającychsięobozachteologów.
JeżelichodziopowinowactwaIiIItomucyklu,sprawa-pomimo
żeturzeczywiściemamydoczynieniazkilkomatomamiopatrzonymi
wspólnymtytułem-nieprzedstawiasięzasadniczoinaczej.WRo-
botnikachwezwanychojedenastejpowstajepewientekst-przezpo-
staciezwany"Dziennikiempodróżykuśmierci”Łukasza,biskupano-
wogrodzkiego.Jesttojedenjedynyelementspajającytedwiepo-
wieści,przyczym-nacotrzebapołożyćnacisk-postacitomuII
odczytajątendziennikzupełnieinaczejniżpostacitomuI,amiano-
wicieodczytajągopoprostuzpunktuwidzeniawłasnej,piętnasto-
iszesnastowiecznejhistoryczności,któracałkowiciezamykadrogędo
jakiejśnaturalnejponadhistorycznejwspólnoty.
Wartozaznaczyć,żejużwobrębieItomucykluEryk,czytający
dziennik,poniemalstulatachodjegopowstanianiebędziewstanie
pojąćchazarskościautora,ponieważchazarskośćzniknęłazwidowni
dziejówijakopewienkonstruktkulturowystałasięniedozrozumie-
cozrobićztradycjąinterpretacyjną?
