Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Górzyński"Podstawyanalizyśrodowiskowejwyrobówiobiektów",Warszawa2007,ISBN978-83-204-3252-7©byWNT
26
1.WSTĘP
ści,jałowienieierozjagleb,osuszanieśrodowiskaorazpustynnienie.Tezmiany
prowadządoszybkiegozmniejszaniasięróżnorodnościbiologicznej.Notujesię
wzrostzużyciażywności,materiałówienergiiwprzeliczeniunaobszarybiologicz-
nieproduktywne.Wedługprzeprowadzonychocenwokresie1970–1995światstra-
cił30%zasobównaturalnych[275].Współczesneśrodowiskonaturalnestanowi
wwiększościprzekształconąprzyrodęwrazzformamiantropogenicznymi,jak:ka-
mieniołomy,glinianki,hałdy,alezawieratakżeużytecznewytworydziałalnościgo-
spodarczej,jak:budynki,osiedla,drogi,porty,lotniska,sztucznezbiornikiwodne.
Dotychczasowadziałalnośćgospodarczaczłowieka,wktórejzregułytraktuje
sięśrodowiskojakoźródłoniezbędnychsurowców,prowadzidowyczerpanianatu-
ralnychzasobówprzyrodniczychorazdodegradacjiśrodowiskawskalilokalnej,
regionalnejiglobalnej.Skutkiemtakiejdziałalnościjestpogłębianieistniejących
barierrozwojugospodarczego.Wyróżnionodwarodzajeekologicznychbarierroz-
wojugospodarczego:naturalneikreowane[162].Przezbarieryekologicznenaturalne
rozumiesięzjawiskawystępującewśrodowisku,wjakimfunkcjonujerozpatrywany
układgospodarczy,stanowiącealboukładwarunkówbezwzględnieograniczających
podejmowanewariantyrozwoju,alboukładzmniejszającyswobodęwyboruwprze-
dzialerozwiązańgospodarczychwyznaczonychokreślonymstanemśrodowiska.
Barieryekologicznenaturalnedwojakiegorodzaju:pierwotneiwtórne.Zawsze
występowałybarierypierwotnewpostaciograniczonościzasobów,główniesurow-
cówiprzestrzeni.Obecnieprzybierająoneczęstonietylkocharakterlokalny,lecz
równieżwprowadzająbezwzględneograniczeniarozwoju,częstoozasięguglobal-
nym.Kumulowaniesięnielikwidowanychniedającychsięzlikwidowaćskut-
kówprocesówdegradacjiprowadzidoukształtowaniasięstanuśrodowiskastano-
wiącegoograniczenierozwojugospodarczego(barierywtórne).Natomiastprzez
barieryekologicznekreowanerozumiesięróżneformynacisku(ekonomicznego,
prawnego,organizacyjnego,technicznego)naukładygospodarczedziałającewoto-
czeniuprzedsiębiorstwa.Brakposzanowaniaśrodowiskaprowadzidopowstania
bariernaturalnych,cowkonsekwencjiwymagakreowaniabarierwsposóbformal-
nywceluwymuszeniaprzestrzeganiaprawekologii[162].
Naprzełomiestulecinotujesięintensywnedziałaniawielupaństwiorganizacji
międzynarodowychzmierzającedozłagodzenianegatywnychskutkówoddziaływa-
nianaśrodowiskonaturalne.Działaniateprowadzonewramachogólniejsformu-
łowanejstrategiirozwojugospodarczego,znanejpodnazwązrównoważonegoroz-
woju.Zwięźle,rozwójzrównoważonyoznaczaciągłyrozwójgospodarczyispo-
łecznybezszkodydlaśrodowiskaijegozasobównaturalnych,odjakościktórych
zależykontynuowaniedziałalnościczłowiekaimożliwościdalszegorozwoju.
Przestrzeganieprawekologiijestniezbędnedozachowaniazdolnościsterowa-
niarelacjamigospodarka–środowiskowarunkującymizachowanieciągłościróżnych
formdziałalnościorazmożliwośćrozwojugospodarczegoispołecznego.Osiągnię-
ciepożądanejrównowagimiędzydziałaniemczłowiekairozwojemaochronąśro-
dowiskawymagauwzględnieniaochronyśrodowiskawformułowaniuiwprowa-
dzaniuwżyciepolitykigospodarczej.