Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.8.ORBITALEWATOMACHWIELOELEKTRONOWYCH
87
poziomyenergetyczneodpowiadająceróżnymwartościomliczbykwantowejnzachodzą
nasiebie.Naprzykładpoziom45leżynieconiżejniżpoziom3d,podobniepoziom4d
wciskasiępomiędzypoziom55i5pitd.Kolejnośćpoziomówenergetycznychatomów
wieloelektronowych,liczonąwedługwzrastającejenergii,najlepiejzapamiętać,posługu-
jącsięschematemprzedstawionymnarys.3.22.Nadmienićzresztąnależy,żekolejność
przedstawionanaoburysunkachuleganiekiedypewnymzaburzeniom,oczymbędzie
mowapóźniej.
Rys03022
Powróćmyterazdorys.3.9,przedstawiającegoradialnągęstośćprawdopodobieństwa
napotkaniaelektronuwatomiewodoru.Przebieganalogicznychkrzywychdlainnych
atomówjestpodobnyiwystarczyzająćsiętutajtylkotymrysunkiem.Wskazujeon,że
opołożeniumaksimumgęstościprawdopodobieństwadecydujegłównaliczbakwantowa
n.Leżyonotymdalejodjądra,imwiększajestwartośćn.Pewienwpływnapołożenie
maksimummatakżewartośćpobocznejliczbykwantowejl.Niemniejjednakwda-
nymatomiewieloelektronowymgłównemaksimawszystkichorbitaliotejsamejliczbie
kwantowejnleżąwpodobnejodległości.Istniejewięcdużeprawdopodobieństwo,że
elektronyotejsamejliczbiekwantowejnznajdująsięwpodobnychodległościachodją-
dra.Możnabytowyrazićtakżewtensposób,żeelektronyteprzeważającączęśćczasu
spędzająwpodobnychodległościachodjądra.Mówimyteż,żetworząonepowłokę
elektronową.Powłokielektronowe(ang.electronshells)oznaczamypodającwartość
liczbykwantowejnlubteżposługującsięsymbolamiK(n=1),L(n=2),M(n=3),
N(n=4)itd.Powłokępierwszą,czyliK,tworząelektronyznajdującesięnajbliżej
jądra,następnąpowłokęL1elektrony,któreprzeciętnieprzebywająniecodalejitd.
Maksymalnaliczbaelektronów,któremogątworzyćpowłokęn,wynosi2n2.
Przyporównaniumaksimówfunkcji4πr2l
lR(r)l
ldlatychsamychorbitali(np.15lub
2p)wróżnychatomachstwierdzasię,żeonepołożonetymbliżejjądra,imwiększa
jestliczbaatomowaZ.Jesttowpełnizrozumiałe,gdyżwzrastającyzliczbąZładunek
jądraprzyciągacorazsilniejotaczającejądroelektrony.
Zpunktuwidzeniawłaściwościchemicznychnajwiększeznaczeniemająelektrony
tworzącenajbardziejzewnętrznąpowłokęelektronową,czylielektronywalencyjne.
Wprzypadkujednakmetaliprzejściowych(grup3–12układuokresowego)istotny