Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Krótkahistoriachromatografii
15
Rysunek1.2.Pierwszywielokolumnowyzestawchromatograficznyzmożliwościąwytwarzania
nadciśnienia
WuznaniudlaM.S.Cwietajakotwórcychromatografii13września
1994r.odsłoniętowWarszawietablicępamiątkową,umieszczonąnaścia-
niegmachuWydziałuBiologiiUniwersytetuWarszawskiegonaKrakow-
skimPrzedmieściu,gdziepracował.
Początkowyokresrozwojuchromatografii
EksperymentypodobnedoprzeprowadzonegoprzezCwietawykonywali
F.F.Runge,Ch.F.SchönbeiniCh.F.Goppelsroeder.Różniłysone
jednakodeksperymentuCwietatym,żedokolumienkiwprowadzanybył
wsposóbciągłytylkoroztwórbarwników.Możliwebyłozatemwydziele-
nietylkojednego,najsłabiejadsorbowanegobarwnika,podczasgdyCwie-
towiudałosięrozdzielićwszystkieskładnikimieszaniny.
Niektórzyprominentniuczenipoczątkowonieuznaliwynikówprac
Cwietazawiarygodneipróbowalijezdyskredytować.Jednymztych,któ-
rzypotwierdziliwartośćjegopracbyłPolak,WładysławFranciszekRo-
gowski,któryw1914r.obroniłdoktoratnauniwersytecieweFryburgu.
WswojejrozprawiepowoływałsięnapracędoktorskąCwieta,zktórą
miałokazjęsięzapoznaćwWarszawie.
PookresiemałegozainteresowaniapracamiCwieta,napoczątkulat
trzydziestychXXwiekunastąpiłopewneożywienieiznalazłyonewielu
kontynuatorów.Zapraceściślezwiązanezchromatografiązostałatrzy-
krotnieprzyznanaNagrodaNobla-w1937r.otrzymałP.Karrer(za
pracedotyczącekarotenoidów),w1938r.R.Kuhn(zapracedotycząceka-
rotenoidówiwitamin)orazw1939r.L.Ružička(zapracedotyczącepoli-
etylenówiwyższychterpenów)iA.F.J.Butenandt(zapracedotyczące
hormonówpłciowych).Zaosiągnięciazwiązanezrozwojemchromatogra-
fiiNagrodęNoblaotrzymali:w1948r.A.Tiselius(zapracedotyczące
elektroforezyichromatografiiadsorpcyjnej)orazw1952r.A.J.P.Martin