Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
błonśluzowych,aletakżewełzachiślinie.
PrzeciwciałaIgAwydzielaneprzezgruczoł
piersiowydomlekamatki.Formawydzielnicza
zbudowanajestzdwóchmonomerówpołączo-
nychłańcuchemJorazmadodatkowyfragment
wydzielniczySC(secretorycomponent).ŁańcuchJ
jestreceptoremtranscytozy,ułatwiaprzecho-
dzenieIgAprzeznabłonkibłonśluzowych,na-
tomiastfragmentSCchroniprzeciwciałaprzed
trawieniemproteinazami(ryc.1.4).
KlasaIgDprzeciwciałatejklasywystępują
dośćlicznienapowierzchnibłonkomórkowych
limfocytówB,któreniemiałyjeszczekontaktu
zantygenem,istanowiąichreceptorantyge-
nowy,BCR.
KlasaIgEuzdrowychosóbstężenieIgE
wsurowicykrwijestśladowe,podnosisięulu-
dzicierpiącychzpowodualergii,naprzykład
astmyoskrzelowej,katarusiennego,aletakże
wprzypadkuzakażeńpasożytami.Wprawidło-
wejsytuacjiwyprodukowaneIgEłącząsięze
swoimreceptoremnapowierzchnikomórek
tucznychiwmomenciezwiązaniaantygenu
powodujądegranulacjękomórekorazuwolnie-
nieznichmediatorówzapalenia.
1050MEDIATORYUKŁADU
IMMUNOLOGICZNEGO
105010Dopełniacz
Dopełniaczlubinaczejukładdopełniacza(C,
complement)obejmujezespółkilkudziesięciu
białekobecnychwosoczu,atakżewinnych
płynachustrojowychwrazzpowiązanymi
znimifunkcjonalniereceptoramiibiałkamire-
gulatorowymi.Białkadopełniaczaproduko-
waneprzezkomórkiwątrobyorazmiejscowo
przezaktywowanekomórkiukładuimmuno-
logicznego.Układdopełniaczastanowisystem
aktywowanykaskadowo,onumeracjibiałek
odC1doC9,podlegająceaktywacjiwkolejno-
ściC1-C4-C2-C3-C5-C6-C7-C8-C9.Wjegoskład
wchodząbiałkaaktywneenzymatycznie,zktó-
rychpodstawowymjestkonwertazaC3.
Systemtennależydonieswoistejodpowie-
dziimmunologicznej.Głównąfunkcjąbiałek
dopełniaczajestszybkapomocweliminacji
drobnoustrojów,czyliaktywnośćprzeciwza-
kaźnaopartananiszczeniumikroorganizmów.
Dopełniaon(uzupełnia)takżeantybakteryjne
działanieprzeciwciał.
Końcowymefektemdziałaniatychbiałek
jest:
Irozpadkomórekatakowanych(perforacja
błonykomórkowej),działaniechemotaktycz-
nenaneutrofile(przyciąganieichwmiejsce
aktywacjidopełniacza,czylikontaktuzmi-
kroorganizmami),
Idegranulacjakomórekziarnistych(neutrofili
imastocytów),
Iwspomaganiefagocytozy.
Wyróżniasiętrzydrogiaktywacjiukładu
dopełniacza:klasyczną,alternatywnąilektyno-
(ryc.1.5).
Różnicedotycząprzedewszystkimczynnika
uruchamiającegokaskadę.Wszystkietrzydrogi
prowadządowytworzeniaenzymukonwerta-
zyC3.Drogaklasycznajestzależnaodkom-
pleksówimmunologicznych.Przeciwciałaklasy
IgMlubIgGpozwiązaniuantygenuzmieniają
swojąbudowękonformacyjnąimożliwejest
wtedyprzyłączeniefragmentuC1.Przysilnych
zakażaniachwaktywowaniutejdrogizamiast
przeciwciałuczestniczybiałkoC-reaktywne.
FragmentC1rozpadasięnapodjednostki,
zktórychC1smaaktywnośćproteolityczną
itrawifragmentyC4iC2.Terozpadająsięna
dwieczęści,większeC4biC2borazmniejsze
fragmentyC4aiC2a.FragmentyC4biC2ałączą
sięzesobą,tworząckonwertazęC3owłaści-
wościachproteolitycznych.Enzymtenrozkłada
kolejnyczynnikC3naC3biC3a.Częśćczą-
steczekC3bopłaszczakomórkidocelowe(np.
bakteryjne),któredziękitemubędąmogłybyć
łatwiejsfagocytowaneprzezmakrofagi.Część
C3błączysięzkompleksemC4b2a,tworząc
10IMMUNOLOGIA
12