Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zamiastwstępu
Bodawnyjęzykstruchlałiusechłwnaszychgardłach
zbytnikły,bywypowiedzieć
dzieńdzisiejszy.
A.ŚwirszczyńskaRok19411
WŚwiadectwiepoezjiMiłoszpisał:
(ł)rzeczywistość,takajakwPolscewlatachwojny,wymykasięję-
zykowi(ł)wielkitematniewystarczadotego,żebypowstaławielka
poezja,inawetimwiększytemat,tymbardziejrazisłabewykonanie
(ł.)pewneoderwanie,pewienchłódsąpotrzebne,żebywypracować
formę.Ludziomwrzuconymwśrodekwydarzeń,którewydzierająim
zustkrzykbólu,trudnoodystansdającymożliwośćartystycznego
przetworzenia2.
Torozpoznaniebyłonietylkoefektempoetyckiejitwórczejdojrzałości,
aletakżepewnejkonsekwentnieprzezMiłoszapodejmowanejipogłębianej
tezyporazpierwszyformułowanejjużwtekstachokupacyjnych.Wewstępie
doprzygotowanejprzezsiebienajważniejszejbodajantologiikonspiracyjnej
Pieśńniepodległabardzowyraźniezwracałuwagęnaniemożnośćpochwy-
ceniasłowemrzeczywistościwojennej3.Wątektenrozwijałwpowstających
niemalrównolegleLegendachnowoczesności:
Otym,jakludzieprzeżywająwewnętrznietęwojnę,któratoczysię
okoncepcjęświataiczłowieka(ł)wiesięwistociebardzomało.Jedy-
1A.Świrszczyńska,Rok1941,w:eadem,Wybórwierszy,Warszawa1980,s.52.Frag-
menttencytujęwgostatniej,czwartej,wersjitegoutworu.SzerzejoRoku1941piszę
wrozdzialeostatnimpoświęconymAnnieŚwirszczyńskiej.
2Cz.Miłosz,Świadectwopoezji.Sześćwykładówodotkliwościachnaszegowieku,War-
szawa1987,s.83-84.
3TomPieśńniepodległa.PoezjapolskaczasuwojnywydanyzostałwWarszawiew1942
roku.JużwtedyMiłoszmiałświadomośćproblemówzwiązanychzpoetyckimwysławia-
niemwojny.Por.A.Franaszek,Miłosz.Biografia,Kraków2011,s.333.
