Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
PrzemysławPietrzak
któryzmieniłostatecznietytułobrazunaWieczerzęwdomuLewity
7
.
Zkoleiśmiałatematykaerotyczna,jakapojawiasięwewłoskim
cinquecento,miałaczęstocharakterpornograficzny,choćnawysokim
poziomiewykonania,nierzadkoweleganckim,antycznymsztafażu.
Takbyłozcyklemrycin16przyjemności(Deomnibusvenerisschema-
tibus)MarcantoniaRaimondiegoz1526roku.Wyjątekstanowiły
natomiastniektórekomentująceterycinySonetywszetecznePietra
Aretina,łączącedosłownąerotykęzsatyrą
8
.Jedneidrugiezresztą
kosztowałyautorówpoważnekłopotyzprawem.
Wokresiedominacjikanonuklasycznegowzasadzieniebył
możliwyskandalczystoartystyczny.Wszelkienaruszeniezasadtrak-
towanebyłobowiemjakonieumiejętność,godnepolitowanianie-
uctwoczybraktalentu.Przypominałowzbudzającąśmiechhybrydę
opisanąprzezHoracegowpierwszychwersachAdPisones.DŻaden
gatunek-zapewniałAndréChénierpodkoniecosiemnastegostulecia
wswoimL’invention-niewymykającsięprzyrodzonymgranicom,/
Nieważyłbysięnajechaćdziedzinyinnego”
9
.Wtymsamymcza-
sie,parafrazującL’artpoétiqueNicolasBoileau,FranciszekKsawery
Dmochowskipytał:DKtoprzystojnegotokurzeczydaćnieumie/
Możeżzyskaćszlachetnerymotwórcyimię?”.Izalecał:DNiechajże
nigdypodłośćpismtwoichnieszpeci…Starajsię,żebykażdymógł
cięczytaćsmacznie”
10
.GatunkizatemDszpetne”iDniesmaczne”,
7
Zob.Sztukaświata,t.6,red.P.Trzeciak,autortekstówpolskichP.Trze-
ciak,tłum.zniemieckiegoH.Tomasik,B.Ostrowska,WydawnictwoArkady,
Warszawa1994,s.27,124,127.
8
Jaknp.sonet3wksiędzedrugiej(Dialogo.Aretino,Franco-dodajmy:
niepewnegoautorstwa),wktórejmowaoobyczajachpanującychnapapieskim
dworze.Zob.LessonnetsluxurieuxdudivinPietroAretino,wydaniedwujęzyczne,
tłum.A.Bonneau,IsidoreLiseuxetSesAmis,Paris1882,s.42,atakże
P.Aretino,Sonettilussuriosi.EdizionecriticaecommentodiDaniloRomei,Banca
DatiDNuovoRinascimento”,[b.m.]2013,s.54(tusonettenoznaczono
jako1.wczęściSonettiapocrifi).
9
A.Chénier,PoésieschoisiesdeAndréChénier,red.J.Derocquiny,Clarendon
Press,HarvardUniversity1907,s.89.
10
F.K.Dmochowski,Sztukarymotwórcza.Poemaweczterechpieśniach,wDru-
karniJ.K.MościiRzeczypospolitejuXXScholarumPiarum,Warszawa1788,
