Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
ChociażJosipSever(1938—1989)zażyciawydałzaledwiedwatomypo-
ezji:Diktator(1969)iAnarhokor(1977),zyskałmianopoetykultowego,poety
mitycznego,legendy.Nadużąpopularnośćikapitalnąrecepcjęjegopostmoder-
nistycznejpoezjiwChorwacjiwpłynęłozamiłowanieSeveradoperformance)u
ipublicznychwystąpień.Możnazatemmówićojegotwórczościjakoodziele
artysty(mówcyldeklamatora)otwartegonaperformance.
PoezjęSeverawyróżniabogactwoodniesieńdoróżnychkulturitradycji
muzycznych,coczynizniejswoistąencyklopedięmuzyczności.Możnawniej
dostrzecm.in.nawiązaniadopostmodernistycznejsono-,fono-iaudiosfery,do
przełomuatonalnego,dysharmonii,dźwiękowościawangardowej,atakżeroman-
tycznejistarożytnej(europejskiejidalekowschodniej),dokoncepcjinmuzyki
sfer”ichińskiejkoncepcjimuzykijakoelementutakzwanejWielkiejJedni,do
muzykiFryderykaChopina,FranciszkaLisztaiKrzysztofaPendereckiego,ze-
społówTeBeatlesiBijeloDugme,jakrównieżrozpoznaćinstrumentarium:
fortepian,bębny,harmonię,chińskiekam.Sygnałamimuzycznościczyteżtro-
pamiwiodącymikumuzycznościnaznaczonejestcałepoetyckieopusJosipa
Severa.Ichzidentyfikowanieiokreślenie,prowadzącewkonsekwencjidoopi-
saniapoetyckiejmuzyczności,stanowizasadniczycelprzedstawianychbadań.
InterpretacjatekstówJosipaSeverawinnatymsamymuwydatnićzasięgifunkcję
fenomenumuzycznościorazpokazaćwachlarzmożliwościjegorealizowaniana
płaszczyznach:fonicznej,tematycznej,konstrukcyjnej(wzorceinterpretacyj-
nem.in.:AndrzejHejmej,BohdanPociej,JerzySkarbowski)orazestetyczno-
-kulturowej.
JakdotądfenomenmuzycznościwpoezjiSevera—warunkowanyzaintereso-
waniamitwórcyliterą,dźwiękiemimuzyką,eksplikowanymim.in.deklarowaną
przezniegodewizą:nzvukdiktirasmisao”(dźwiękdyktujesens)—niezostał
wpełnizbadanyiopisany.Wwieluchorwackichpracachomawiasię,coprawda,
aspektfonicznypoezjiJosipaSevera(należytuwspomniećm.in.interpretacje
DubravkiOraićTolić,KreżimiraBagicia,BranimiraBożnjaka,CvjetkaMilanji),
jestonjednakzaledwiejednązesfermuzyczności,októrejmożnamówićwod-
niesieniudojegotwórczości.Ponieważznamionujeonazderzeniedwuparadyg-
matów:modernistycznegoipostmodernistycznego(tenostatninależyuznaćza
dominujący),zagadnieniemuzycznościudajesięrozpatrywaćwodniesieniudo
obuperspektyw,zwłaszczawzakresie:
—
kulturyawangardowej(przedewszystkimrosyjskiejawangardy)ijejzafascy-
nowaniadźwiękiem,językiempozarozumowym,orazcharakterystycznejuto-
