Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
pijnejpostawyosłuchiwaniamowybytu(filozofięjęzykaawangardyomawiają
m.in.Milanja,Bożnjak,BarbaraCzapik-Lityńska,OraićTolić);
postmodernistycznejderealizacjizałożawangardowych(eksperymentu
idekonstrukcji;anarchiidźwięków)icywilizacyjnegonomadyzmu(Oraić
Tolić).
Obieperspektywykorelują(przynajmniejczęściowo)zniemniejważnymi
nawiązaniamidotradycjipoetyckiejAugustinaTinaUjevicia(relacjatazostanie
omówionawświetlemuzycznychkomponentówifenomenutakzwanegonsve-
zvukovlja”poezjiUjevicia)ikulturyDalekiegoWschodu(oglądskoncentrowany
nachińskiejestetycemuzycznej).
Należywyjaśnić,jakpojmowanyjestwniniejszejksiążcefenomenmuzyczno-
ści1ijakimimetodamisugerujesięgobadać.WmetodologiiHejmeja2muzycz-
nośćniejestrozumianajakoterminimmanentnieokreślającyutwórmuzyczny
(jaknaprzykładliterackośćutworuliterackiego).Terminmożebyćwięcprze-
niesionynagruntinnejsztuki.Hejmejdokonujetrójstopniowejsystematyzacji
wskazującejnatrzypodstawowemożliwościistnieniawyróżnikówmuzyczności
wliteraturzeitenteżpodział,wrazzproponowanąnomenklaturą,jesttusto-
sowany.Trójstopniowaklasyfikacjamuzycznościdziełaliterackiegojakomuzycz-
nościI,IIiIIIniejesttutajpodziałemhierarchicznym.Wtriadziewyznaczonych
obszarówproblemowych,któraniepretendujedomianarozstrzygnięćdefini-
tywnych,muzycznośćIdotyczysferyinstrumentacjidźwiękowejiprozodii.Nie
wynikaznimmanentnegoukształtowaniafonetycznegojakiegośjęzyka”3,lecz
ztakiegouporządkowaniawsferzebrzmieniowejkonkretnegotekstu,którejest
artystycznieindywidualne.PoziommuzycznościIIwiążesięzmuzykotematycz-
nością.Możeonastanowićliterackiprzedmiotbadania(wprzypadkuinterpre-
tacjiwewnątrztekstowej),jakinotwieraćinterdyscyplinarnąprzestrzeńrefleksji”4
(wprzypadkuinterpretacjizewnątrztekstowej).Zdecydowanienajmniejzbadana
muzycznośćIII,przezHejmejanazywanatakżemuzycznymtekstemliterackim
istanowiącagłównyobszarjegozainteresowań,jestwynikiemtakichzabiegów
werbalnych,któreumożliwiająwprowadzeniekonstrukcjiutworumuzycznego
wwymiarutworuliterackiego5,rozpoznaniepalimpsestowegomechanizmuprze-
nikaniakonstrukcji.
OpróczstanowiskaHejmejaważnejestrównieżrozumieniemuzycznościjako
kategoriiestetycznejdotyczącejświatarzeczywistego(Skarbowski)6.Muzyczność
jestwysokąwartościąestetycznąnnadającązarównouniwersumakustycznemu
świata,jakprzedewszystkimmuzycejejnajistotniejszągłębię”7.Nieistnieje
koniecznośćrozgraniczaniamuzycznościemanującejzotaczającegonasświata
imuzycznościnaprzykładutworówmuzycznych.Muzycznośćświatatomu-
zycznośćbrzmiącejprzestrzeni,fonosfery,wktórejżyjemy(KrystynaDanecka-
-Szopowa)8.
Wniniejszejksiążcewyodrębniłampięćrozdziałów,zczegorozdziałczwarty
ipiątypodzielonezostałynapodrozdziały.Rozdział1,Współczesnerozumienie