Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
23
siebieiadaptowałynawłasnepotrzebykluczowemetaforyorazfigurydowodzi,
żesystemykulturypolskiejiżydowskiej
...niebyłyizolowane.Fakt,żebyłyściśleoddzielone,niewykluczałniekiedymimowolnego,
kiedyindziejzaś[...]rozmyślnegoprzejmowaniaodsiebienawzajemrepertuarulubmo-
tywów,które-mocnowłączonewobrębcałości-postrzeganesąjakointegralneelemen-
tykażdejztychdwukultur.Coistotne,takawzajemnawymianatrwatakżewkolejnych
pokoleniachPolakówiŻydów-nawettych,któreniemająjużzsobąbezpośredniego
kontaktu31.
Polskiebadanialiterackieikulturowe
Wielokulturowawrażliwośćstanowirównieżważnykontekstdlareorienta-
cji,jakadokonałasięwbadaniachpolskich.WPolscewrażliwośćtadoszłado
głosuwodmiennychhistorycznych,politycznychikulturowychokolicznościach
niżtostałosięnaZachodzie,acozatymidzie-przybrałateżinneformy.Wy-
łoniłasięmianowiciewobrębieszerszejideowejtendencji,którąMarekZaleski
ująłwzapożyczonązprogramówkonserwatystówsugestywnąformułęparadoksu
nnaprzódwprzeszłość”:tendencjiodzyskiwaniapamięciowymazywanejiprze-
milczanejzrozmaitychwzględówprzeszłości,abynatakzdobytymterytorium
ustanowićpunktwyjściakuprzyszłemu32.Marginalnąrolęodgrywałytunawią-
zaniadoideologiimultikulturalizmu33,zasadniczą-rewindykacjatradycjiwie-
lonarodowejiwielokulturowejRzeczypospolitej,będącareakcjąnapanowanie
ideologiczniezadekretowanejmonoetniczności.Najogólniejrzeczujmując,moż-
nastwierdzić,żebyłatodrogaoddawnejdonowejwielokulturowości,czyteż
inaczej-poprzezdawnąkunowej34.Droga,którąmożnapotraktowaćjakoakt
ntwórczegoanachronizmu”35.Ważnarolaprzypadławtymprzedsięwzięciupolo-
nistyce,utrzymującejpozycjęcentralnejdyscyplinyhumanistykinarodowejiwy-
31
M.Silber,TenConversion”ofPolishNationalRepertoirsIntotheNewZionistCulture-and
DenialofIt.
32
M.Zaleski,Formypamięci,Gdańsk2004.
33
ProblemomideologiimultikulturalizmujestpoświęconapracaA.SzahajaEpluribusunum?
Dylematywielokulturowościipolitycznejpoprawności,Kraków2004.Szkicedotyczącetychzagadnień
zawierateżtomDylematywielokulturowości.Red.W
.Kalaga,Kraków2004.MarekZaleskiwiązał
ideewielokulturowościzkryzysemeuropejskiegouniwersalizmu.
34
ÓwsojuszpomiędzynposzukiwaniemutraconejRzeczypospolitej”aprzekonaniem,żeoto
stoimynuproguwielokulturowości”
,widocznyjestdobrzewtomieWstronęnowejwielokulturowości.
Red.R.Kusek,J.Sanetra-Szeliga,Kraków2010,wktórymszkicedotyczącehistorycznychform
wielokulturowości(naprzykładS.ChazbijewiczaWposzukiwaniuutraconejRzeczypospolitej.Polska
jedno-czywielokulturowa?)sąsiadujązanalizaminowychwielokulturowychpraktyk(D.Sieroń-
-Galusek,OśrodeknPogranicze-sztuk,kultur,narodów”wSejnach).
35
OtejkategoriiwprowadzonejprzezD.LoewenthalawjegopracyPastistheForeignCountry
zob.M.Zaleski,Formypamięci,s.181-182.
