Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
ela-modeltenuwikłanyjestwrozmaiteświeckieireligijne,polityczneiteolo-
giczneinterpretacje.Peryferiejawiąsięwnichjakoprzestrzeńwielowymiarowa
iambiwalentna:symbolicznaigeograficzna,realnaiwyobrażona,domenawy-
gnanialubmisji,wykorzenienialubuniwersalistycznejekspansji.Trwałośćtego
modeluwiążeGilmanzjegozakorzenieniemwarchetypicznych,biblijnychwy-
obrażeniach.Jegowariantemjestteżnajnowszy,panującyniepodzielnieodlat
dziewięćdziesiątych,postmodernistycznysposóbinterpretacjiżydowskiejhisto-
rii,wktórym-jaktoujmujeautor-nJeruzalemzastąpionazostałaprzezSzoa”79.
Wyczerpywaniesięenergiisyjonistycznegoprojektunarodowegoorazformo-
waniemultikulturowejipostkolonialnejwrażliwościiwyobraźnibudząjednak,
zdaniemGilmana,nadziejęnapowstaniekoniunkturysprzyjającejalternatyw-
nemumodelowiinterpretacjihistoriiikulturyżydowskiej.Równieżonwywie-
dzionyjestzarchetypicznych,biblijnychwzorów.Oilemyśleniewkategoriach
centrumiperyferiiaktywizowałofiguręwygnaniazrajuczywędrówkidoziemi
obiecanej,figuranżydowskichkresów/granic/pograniczy”odsyładohistoriiAb-
rahamaiMojżesza,dodziejówkrólestwaJudyiIzraela,żydowskiegożyciamiędzy
obcymiludamiikulturamiupływającegowśródkonfliktówikontaktówznimi.
TamultikulturowalekturaBibliisplatasięuGilmanazpolemikamiinegocja-
cjamizponowoczesnąipostkolonialnąrefleksjąnadmarginalnością,hybrydycz-
nościąitranskulturowościąobecnymiwjegokomentarzachdopomysłówiteorii
HomiegoBhabhy,GloriiAnzaldúa,JonathanaiDanielaBoyarinów,zuwagami
nadrewizjonistycznymiinterpretacjamiAmericanfrontierizopisamidoświad-
czeniaeuropejskiejdiasporyżydowskiej.
Gilmanodrzucatakcharakterystycznądlapostmodernistówgloryfikację(czy
jakpiszeromantyzację)peryferii,proklamowanychprzeznichjedynąautentycz-
nąprzestrzeniątwórczości,nmiejscemradykalnegootwarcia”irewolucyjnej,
odnowicielskiejenergii.Ponieważwjegokoncepcjifrontierszniesionyzostaje
podziałnacentrumiperyferie,pograniczepozbawionejestzwiązkówzmargi-
nalizacją,dyslokacjączywyparciemzcentrum,zyskującwzamianskojarzenie
zpoczątkiemiotwarciem.Niejesttoprzestrzeńjednoznaczniewartościowana,
alewłaśnieambiwalentna.Kulturażydowskarodzisiętujakoproduktróżnora-
kichprocesów-negatywnychipozytywnych-kontaktu,negocjacji,konfliktu,
przystosowania,oporu,asymilacji.Takiepogranicze-bravenewJewishfron-
tier-możesięukonstytuowaćwdowolnymmiejscu-jakoPragaKafi,Wiedeń
Freuda,ParyżProusta,jakoRome,German,Frenchmulticulturalfrontier.Winnej
perspektywiemożetobyćśredniowiecznadolinaRenu,dwudziestowiecznaAme-
ryka,współczesnyIzrael.
JewishfrontierGilmanamaprzedewszystkimcharakterkulturowy.Znakiem,
wyróżnikiem-czyteżjaktoujmujewinnymmiejscuautor-nkluczemdokre-
79
Ibidem,s.6.
