Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Procespostrzeżenia
25
Wogólnymzarysiezagadnieniepostrzeżeniazmysłowegonagruncie
dualizmuuwydatniaepistemologicznyaspektstosunkudwóchrelacyjnie
związanychzesobąsferwczłowieku,czylinaczympolegafunkcjonowanie
relacjipoznawczej,pomimometafzycznejodrębnościdwóchsubstancji.Ten
podstawowysensłączysiętakżezinnymzadaniem-otóżdrugimpoziomem
problemudoświadczeniazmysłowegobędziekwestiakoniecznejobecności
izastosowaniaaparatupojęciowegoktórywyjaśnićmazwiązekjednejsfery
zdrugąnapoziomiepostrzegania.Zatemwwęższymznaczeniuzagadnienie
percepcjidotyczyćbędzieobecnościorazfunkcjonowaniaaktówmyślenia
iroli,którąwpostrzeganiuspełniawrodzonaideasubstancjimaterialnejczy
teżsamaintelektualnazdolnośćsyntetyzującejorganizacjidanych.
1-2-Procespostrzeżenia
Punktemwyjściarozważańopercepcjijestoczywiścietezaorealnymistnieniu
rzeczywokółnas,którąKartezjuszprzyjmujepoudowodnieniuistnieniaBoga
iprzyjęciuaktustworzeniaświata.Realizmmetafzycznyfunkcjonujejednak
zestanowiskiem,iżbezpośrednimiprzedmiotamiwiedzysąideewumyśle,
jakoreprezentacjerzeczy.Wtymsensiekartezjańskieprzedstawienieprob-
lemupercepcjipodkreślawzajemnyzwiązekpomiędzyrzeczamiaideami,
wramachktóregorelacjapoznawczapomiędzyzewnętrznąprzedmiotowością
arescogitansmacharakterrealnegooddziaływania,aleprzedmiotempoznania
niesąbezpośredniorzeczy,leczichobrazy.Wtensposóbrealizmmetafzycz-
nyniewykluczasięzidealizmemteoriopoznawczym,zaśistnienieświata
pozapodmiotemjestfaktemugruntowanymzarównowprawdomówności
boskiej,jakipotwierdzanymwpostacirealnegooddziaływaniarzeczyoraz
rozpoznawaniatreścizmysłowych.
Zpunktuwidzeniametafzycznegodualizmudośćistotnąkwestiąjest
uporządkowaniezastosowanejprzezKartezjuszaterminologiiwodniesieniu
doproblemówpercepcji.Możesięwydawać,żeniejesttołatwezadaniezdość
prostegopowodu:otóżzagadnieniadotycząceprocesupoznania(nawetna
poziomiezmysłowym)zawierająsięuKartezjuszawszerokimzakresiepojęcia
flmyślenie”
,asamepostrzeżenia(sentir)sąuznanezarodzajmyślenia
25
lPoprzez
tomożnazauważyć,iżKartezjuszniekiedyzamiennieużywatakichpojęć,jak:
25
Ibidem,s.324;idem,LesPrincipes…,op.cit.,s.574.
