Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
czeniuustalasię,żeXjestfaktem,todoświadczenieujawniapodmiotowe
zaangażowaniewpostaciwydawaniasądów.Tozaśjestmożliweoilenasza
zdolnośćdopojęciowejorganizacjitego,codoznawane,jestjużobecnawpro-
cesiepostrzegania,zaśtreścizmysłoweniesąpoprostuzebraneizestawione
przezumysł,leczwystępująjakoupojęciowione2l
Aktywnycharakterfunkcjonowaniaumysłuniejestwkonflikciezestano-
wiskiemepistemologicznegorealizmu,albowiemkonceptualizmprzyjmuje
receptywnycharakterotrzymywaniatreści
3
.Zdrugiejjednakstrony,stano-
wiskotoniepoleganaprostymprzyjęciutezy,iżbyspostrzegaćprzedmiot
X,należynajpierwposiadaćjegopojęcie,wpostacigotowejwiedzy,borezul-
tatemtakiegoujęciabyłabyjakaśwersjanatywizmu.Konceptualizmwwer-
sjiprezentowanejtutajodrzucadualizmtreścidoświadczeniaipojęciowego
ujęcianapoziomiepostrzegania
4
igłosi,iżprzedmiotamipercepcjiniesądane
zmysłoweczypewneempiryczniedostępneindywidua,leczto,copostrzega-
my,toposzczególnerzeczyiichwłasnościlubcałezdarzenia(sytuacje),oile
zmysłowetreściwystępująwpercepcjijednocześnieizawszewrazzaparaturą
pojęciowąumysłu.Innymisłowy,właściwareprezentacyjnazawartośćzmysło-
wegodoświadczeniastanowijednośćtreściowo-pojęciową,bostanowiprzejaw
syntetyczno-konstrukcyjnejdziałalnościnaszegoumysłu,któryposzczególne
zmysłoweistotnościujmujezawszewrelacjizogólnymiiprzekonaniowy-
mikomponentami.Wtensposóbświatdoświadczeniamacharakterzbioru
przedmiotówfzycznychistanówrzeczy,aniepartykularnychdanych(idei),
funkcjonującychrzekomojakoelementyniezależneiodseparowaneodinnych
czynnościumysłu.Ostateczniewięcstanowiskogłosząceistnieniepojęciowej
treścipercepcjimożnasprowadzićdonastępującejstrukturytwierdzeń,sfor-
mułowanejprzezBillaBrewera:
1l
Doświadczeniaopartenapercepcjidostarczająracjidlanaszychempirycz-
nychprzekonańofaktach5;
2l
Odrzuceniepowyższejtezywykluczanaszeprzekonaniaoistnieniuze-
wnętrznego,niezależnegoodumysłuprzestrzennegoświata6;
3l
Ponieważmamyprzekonanieoistnieniuzewnętrznego,niezależnego
odumysłuprzestrzennegoświata,toprzekonanieto,odnoszącesiędo
2
Por.J.McDowell,MindandWorld.WithaNewIntroduction,Cambridge-London1996,s.9.
4
3
Porlibidem,s.10.
WtymsensieMcDowelliBrewerodrzucajątrzecidogmatempiryzmu,sformułowanyprzez
D.Davidsona-por.D.Davidson,OntheVeryIdeaofaConceptualScheme,[w:]D.Davidson,In
InquiriesIntoTruthandInterpretation,Oxford1984,s.183-198,aszczególnies.189inast.
5
Por.B.Brewer,PreceptionandReason,Oxford-NewYork1999,s.18.
6
Porlibidem,s.20.
