Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kraju,atomIII–południowo-wschodniąNigerię(terenyzamieszkaneprzez
ludnośćposługującąsięjęzykiemibo).
Takiporządektreścimaswojąarchitektonicznąlogikę.Architekturazawsze
odzwierciedlauwarunkowaniaotoczenianaturalnego,topografię,rodzajgleby,
względyklimatyczne,związaneznimiwarunkiprodukcjiżywnościihodowli,
osiągalnośćlokalnegobudulca.Lokalizacjamaswojeodbiciawformach
organizacjiżyciaspołecznegoikształtowaniasiękulturyduchowej,aczkolwiek
zpostępemglobalizacjitacechaulegaograniczeniom.Towszystkosprawia,
żewzależnościodregionówgeograficznychformyarchitektury
sązróżnicowane.
Warunkiklimatycznenarzucajądwiepodstawowekonieczności-
piszeAutor
ipodajetegoprzykłady:grubeścianywregioniepółnocnymlubprofilowanie
ścianwbudowlachludnościEdoiTivwtakisposób,abyuzyskaćichmożliwie
największezacienienie,czyteżgrubeizolującetermicznieposzyciadachów
wbudowlachluduIbo,albojeszczeInnerozwiązanie–wznoszenieścian
perforowanychnawzórsiecidlapowiększeniaintensywnościwentylacji.
Innymkryteriumporządkowaniatreściksięgi,wramachposzczególnych
działówregionalnych,sąwzględytypologiczne,przeznaczenieużytkowe
budowli.Odzwierciedlająonezróżnicowanieformżyciaspołecznego
ikulturalnegoorazlokalnychzwyczajów,Zróżnicowanietypologicznedotyczy
3zasadniczychrodzajówbudowli:mieszkalnych,kultowychiużytku
społecznego(takiegonp.jaksprawowaniewładzy)iichwzajemnych
zależności.
Wspołecznościachmuzułmańskichregionupółnocnegowznoszonomeczety
jakomiejscadoodprawianiawspólnychmodłówdoniewidzialnegoBoga.
Napołudniukrajunatomiastsanktuariasąmiejscamikryjącymiprzedmioty
kultuimiejscemprzebywaniabytówduchowych.PałaceluduHausabyły
planowanedlapotrzebżyciaświeckiegoisprawowaniawładzy.Napołudniu
pałaceprzywódcówludówEdoiJorubapełniłyjeszczeinnąrolę:rezydencji
władców,którymoddawanocześćboską,albowidzianownichpotomków
bogów;byłyonegłównymmiejscemceremoniireligijnychocharakterze
mistycznym.
Taniezwyklebogatatrzytomowaksięga,zbiórstudiówiobserwacjiAutora
podczaswieloletniejpracywNigeriijestdziełemunikalnym.Cechuje
jedociekliwośćidoskonaływarsztatnaukowy.Poszczególneczęści
poprzedzonesąwprowadzeniamiocharakterzehistorycznym,ukazującymi
nierazstraszliweszkodywyrządzonelokalnejludnościikulturzeprzez
europejskichkolonizatorów,głównieportugalskiegoibrytyjskiegopochodzenia.
Potlezarysowanymwewstępienastępująprezentacjeobiektówułożone
womówionymwyżejporządkutypologicznymzobszernymiszczegółowymi
opisami.Wielkimwalorempracysąilustracje–fotografiebudynkówiich
wnętrzorazbudowniczych,atakżeukazująceprocesbudowy,szczegóły,
sprzęty,dekoracje.Doskonałerysunkiarchitektonicznewykonanesąwjednej
technice,zpodaniemskaliliniowej.Całośćjestwspaniałymdokumentem
kulturytegoważnegonakontynencieAfrykiregionugeograficznego.
Wopracowaniugraficznymimetodzieopracowaniadoszukaćsięmożna
podobieństwzinwentaryzacjamizArchiwumZakładuArchitekturyPolskiej.
Dzieło,jakiegodokonałZbigniewDmochowskijestbezcennymwkładem
wzachowaniepamięciotradycjachkulturyludówAfrykiiichudziałuwrozwoju
światowegodziedzictwaduchowego.Nigeriimożnapozazdrościćtakświetnej
