Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MATERIAŁY
POLICJA3/2021
skazanego”5.Samzaśskazanymaobowiązek„wykonywania
poleceńprzełożonychiinnychosóbuprawnionych”6.
Władzapersonelunadskazanymiupoważniagodo„egze-
kwowaniapodporządkowaniasiępoleceniomorazstosownym
przepisomwięziennym”7.
Przepisyokreślająceobowiązkisłużbowefunkcjonariuszy
pełniącychsłużbęwstałymkontakciezosobamipozbawio-
nymiwolnościzawierająwsobiejasnezadaniazwiązane
zesprawowaniemwładzynadosadzonymi,któratojednakjest
ściślezwiązanazzapewnieniembezpieczeństwapersonalnego
istrukturalnego.Zadaniatepolegajązwłaszczanadozorowa-
niuosadzonych,obserwacjilubkontroliichzachowaniaoraz
egzekwowaniuokreślonychpostaw.Przykładowodozadań
oddziałowegonależym.in.„kontrolazachowaniaosadzonych,
niedopuszczaniedozachowańgodzącychwporządekibez-
pieczeństwozakładu”8oraz„egzekwowanieodosadzonych
przestrzeganiaporządkuwewnętrznegoiobowiązkówwynikają-
cychzkodeksuorazregulaminóworganizacyjno-porządkowych
wykonywaniakarypozbawieniawolnościlubtymczasowego
aresztowania”9.Kontrolazachowaniaosadzonychdokonywana
przezoddziałowegopowinnabyćczęstszawporzenocnej.Jak
wynikabowiemzrozporządzeniawsprawiesposobówochrony
jednostekorganizacyjnychSłużbyWięziennej,dozadańoddzia-
łowegowporzenocnejnależy„kontrolowanie,wnieregularnych
odstępachczasu,nierzadziejniżcodwiegodziny,zachowania
osadzonychwcelachorazzwiększanieczęstotliwościkontroli,
jeżelitakakoniecznośćwynikazwłasnychspostrzeżeńlubpo-
leceńprzełożonych”10.
Permanentnakontrolamamiejscerównieżpodczasporusza-
niasięosobypozbawionejwolnościpotereniejednostkiorga-
nizacyjnej.Funkcjonariusztowarzyszącyosadzonemupodczas
przemieszczaniasięmam.in.zazadaniedozorowaćosadzonego
oraz,jakcytowanopowyżej,niedopuszczaćdozachowańmają-
cychnegatywnywpływnaporządekibezpieczeństwozakładu11.
Przyczymdozorowaniezostałozdefiniowanejakoochranianie
osadzonegonatereniejednostkiorganizacyjnej12.
Przemieszczaniesięosadzonychpotereniezakładuniejest
chaotyczne.Organizacjaruchuwjednostcepenitencjarnejjest
jednymzprzedsięwzięćochronnych13,któretozkoleistanowią
elementskładowyochronyjednostkiorganizacyjnej14.„Ruch
osadzonychpotereniezakładu:
1)jestzorganizowanyorazdozorowanyprzezfunkcjonariu-
szylubpracowników;
2)podlegaewidencji”15.
5Ustawaz6czerwca1997r.—Kodekskarnywykonawczy(tekst
jedn.DzUz2021r.,poz.53zezm.;dalejjako:k.k.w.),art.72§2.
6Tamże,art.116§1.
7H.Machel,E.Chęcińska,Zmierzch…,wyd.cyt.,s.489.
8Rozporządzenieministrasprawiedliwościz17października
2016r.wsprawiesposobówochronyjednostekorganizacyjnych
SłużbyWięziennej(DzUz2016r.,poz.1804;dalejjako:rozporządze-
niewsprawiesposobówochronyjednostekorganizacyjnychSłużby
Więziennej),§49ust.2pkt3.
9Tamże,§49ust.2pkt4.
10Tamże,§49ust.3pkt2.
11Tamże,§49ust.2pkt3.
12Tamże,§4,§2pkt3.
13Tamże,§22pkt2.
14Tamże,§3ust.1.
15Tamże,§102ust.1pkt1–2.
Ruchosadzonychjestkontrolowanyprzezdowódcęzmiany16.
Za„niedopuszczaniedoniekontrolowanegoruchuosadzonych
lubosóbpostronnych”jestodpowiedzialnym.in.funkcjonariusz
pełniącysłużbępatrolową17,zaśprzeducieczkamiosadzonych
zjednostkipenitencjarnejchroniąm.in.wartownicypełniący
służbęnastanowiskachuzbrojonych,którzymogązezwolić„na
wejścienapasochronnylubwwyznaczonyrejon”wyłącznie
określonymwprzepisachosobom18.
Zgodniezdelegacjąustawowąwjednostcepenitencjarnej
„utrzymujesiędyscyplinęiporządekwceluzapewnieniabez-
pieczeństwairealizacjizadańkarypozbawieniawolności,wtym
ochronyspołeczeństwaprzedprzestępczością”19.
Istniejeszeregobostrzeńzwiązanychzpobytemosadzonego
wizolacjipenitencjarnej.Wtabeli1zamieszczonozachowania,
któresązabronioneosobompozbawionymwolności.
Zazawinionenaruszenienakazówizakazówobowiązujących
wjednostcepenitencjarnejskazanyodpowiadadyscyplinarnie20.
Katalogkarprzewidzianychdlaskazanychjestszeroki,począw-
szyodkarynagany,skończywszynakarzenajbardziejdolegli-
wej,czyliumieszczeniuwceliizolacyjnejnaokresdo28dni21.
Naruszeniewpoważnymstopniudyscyplinyiporządkupod-
czaspobytuwareszcieśledczymlubzakładziekarnymstanowi
przesłankęumożliwiającąkomisjipenitencjarnejskierowanie
skazanegododobywaniakarywwarunkachzakładukarnego
typuzamkniętego22.
Jednymzelementówświadczącychosilnymwpływiepersone-
lujednostkipenitencjarnejnaosobyinkarcerowane,związanym
zkoniecznościąreagowaniawsytuacjach„uzasadnionychszcze-
gólnymiwzględamisanitarnymilubzdrowotnymialbopoważnym
zagrożeniembezpieczeństwa”23,jestmożliwośćwprowadzenia
naokreślonychzasadachszereguczasowychograniczeń.Dyrek-
torjednostkipenitencjarnejmoże„wstrzymaćlubograniczyćza-
trudnienieosadzonych,kontaktymiędzynimi,udzielaniewidzeń
ispacerów,przeprowadzaniezajęćocharakterzezbiorowym,
odprawianienabożeństwiudzielanieposługreligijnych,dokony-
waniezakupów,otrzymywaniepaczek,atakżekorzystaniezsa-
moinkasującychaparatówtelefonicznych,nakazaćzamknięcie
cellubinnychpomieszczeń,wktórychprzebywająlubpracują
osadzeni,zabronićposiadaniawceliniektórychprzedmiotów
orazzawiesićfunkcjęrzecznikaskazanych”24.Przykłademtego
rodzajudziałańsąograniczeniazwiązanezm.in.zodbywaniem
widzeń,pracączykorzystaniemzposługreligijnych,wprowa-
dzanewpolskichjednostkachpenitencjarnychwzwiązkuzza-
pobieganiem,przeciwdziałaniemizwalczaniemCOVID-1925.
SłużbaWięziennajestuprawnionadoużywanialubwyko-
rzystywaniawobecosóbpozbawionychwolnościśrodkówprzy-
16Tamże,§45pkt4.
17Tamże,§57pkt2.
18Tamże,§58pkt2.
19Ustawaz9kwietnia2010r.oSłużbieWięziennej(tekstjedn.
DzUz2021r.,poz.1064zezm.;dalejjako:ustawaoSłużbieWię-
ziennej),art.73§1.
20Tamże,art.142§1.
21Tamże,art.143§1.
22Tamże,art.88§6pkt2.
23Tamże,art.247§1.
24Tamże.
25E.Witkowska-Grabias,K.Wierzbicki,Ograniczeniarealizacji
prawaosadzonychdouczestnictwawwięziennychpraktykachreligij-
nychwzwiązkuzSARS-CoV-2,„ThePrisonSystemsReview”2020,
Vol.108,Iss.III,s.13.
4
KWARTALNIK
KADRY
KIEROWNICZEJ
POLICJI
