Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedsłowie
Oilesięorientuję12,tentrzykrotnyapel,ponieważtekstChrzanowskiego
zostałponadtoprzedrukowanywjegotomieZestudiówiszkiców13,niespotkał
siędotychczaszżywszymoddźwiękiempolskichuczonych–zarównohisto‑
rykówliteratury,jakijęzykoznawców.Zeszkodądlanaszejkultury,nietylko
językowej.
Gdyjednakkonstatuję,żezokazjićwierćwieczanaszychwiekopomnych
przemianustrojowychinietakodległegodziesięcioleciawstąpieniaPolskido
UniiEuropejskiejuzaraniaXXIwiekunagminniezaczęłypojawiaćsięwpra‑
siewiadomości,iżwłaśniezewzględunaotwarciesięZachodunaWschód
(awpodtekście:zewzględunaniemalejącewciążbezrobociewkraju)wciągu
ostatnichdziesięciulatwyemigrowałyflzachlebem”bliskodwamiliony
Polaków,gdyusłyszałem–tużprzedWielkanocąroku2014–wyemitowane
wjednejzestacjiradiowychtakdramatycznezdanie,żeflTerazPolacyemigrują
wsposóbprzemyślany:całymirodzinamiinazawsze!”
,trudnomizachować
spokój,niewyrazićtroskioto,żejęzyknietylkopoetycki,alejęzykpolski
znowupodlegaistotnemuzagrożeniu.Represjeniekiedy(historiaodnotowuje
takieparadoksalneprzypadki),choćbyzprostejprzekory,rodząodpór.Prze‑
wrotniemożnabypowiedzieć,żedająszansęwyjściaflnadobre”uciskanym.
Nieużytecznośćprowadzizazwyczajdozaniku.
Torefleksjapłynącazanalizynaszych,flkrajowych”źródełitakiejteżper‑
spektywy.Naderpouczającejestjednakprzywołanie–dlarównowagi–spoj‑
rzeniazzaoceanu,analizymiejscapolszczyznywewspółczesnymszkolnictwie
amerykańskim,którąsporządziłAlexS.Kurczaba,profesornadzwyczajny
(associateprofessor)naUniversityofIllinoiswChicago(opinianiecosięjuż
zdezaktualizowała,dotyczybowiemschyłkuubiegłegowieku,okolicroku
akademickiego1998/1999,alenowsząniedysponuję):
Wżargonieakademickimjęzykpolskiokreślasięjakofljęzykmniejpo‑
wszechnienauczany”.Polskidzielitęklasyfikacjęztakimijęzykami,jak:
blackfoot,chichewa,choctaw,koptyjski,crow,hausa,hitite,kazachski,
13
12Zagadnienietokonsultowałemzkol.kol.prof.prof.AldonąSkudrzykowąiBoże‑
nąWitoszową.
13I.Chrzanowski:Zestudiówiszkiców.T.1.Kraków1939,s.157–170.