Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XIV
POLIS.Wprowadzeniedodziejów...
miasto-państwonaszerszymtle,porównującpolis
zinnymiorganizmami,któreuznajezapodobne
doniejpodjakimśwzględem.Naogółprowadzi
todoeksponowaniapodobieństw,rzadziejwska-
zujeróżnice.Czyjednak,zestawiając(opisywaną
szczegółowo)polisgreckąz(opisywanymibardzo
ogólnie)sumeryjskimi,malajskimi,azteckimiczy
afrykańskimimiastami-państwami,nietracimyni-
czegozpolawidzenia,adowiadujemysięopolis
czegośnowego?
Stwierdzającróżnepodobieństwaformalne,
uzyskujemywrażeniesuigenerisDnormalności”
polis.Uświadomienienamtychpodobieństwjest
bezwątpieniaważnymosiągnięciemHansena
istworzonegoprzezniegoośrodka.
Zdrugiejwszakstronyumykatrochęuwa-
dzeoryginalnośćpolisgreckiej.Dlacharakterys-
tykipolisbardziejkluczowejest,moimzdaniem,
uświadomieniesobie,żebyłaonaprzedewszyst-
kimDspołecznościąobywatelską”,aniżelirozważa-
nie,czyzawszebyłaonaDmiastem”iDpaństwem”
StarożytniGrecystworzylitriadęustrojową,
którawedleliczbyuczestniczącychwsprawowa-
niuwładzywyróżniałaDrządyjednego”(gr.mo-
nos=Djeden”,stądmonarchia),Drządyniewielu”
(gr.oligoi=Dniewielu”,stądoligarchia)orazDrzą-
dyludu”,awłaściwieogółu(gr.demos=Dlud”,
stąddemokracja).Monarchieioligarchieistnia-
ływświeciewielkichimałychpaństwzarów-
noprzedGrekami,jakiponich.Wyjątkowym
wynalazkiemGrekówbyłademokracja,ustrój
wróżnychodmianachszerokoreprezentowany
wświeciepolis,azarazemwystępującyrzadko,
