Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zakrespojęciaidyskusjaznaczeń„politycznegoislamu”
39
tykąniżjakakolwiekinna72.Podsumowując,religijnydeterminizmisla-
mizmunależałobyzweryfikować.WrozumieniuislamizmuuIsmaila
istotneznaczeniematakżedyskusjanadpozycjąislamizmuwobecno-
woczesnościipostnowoczesności.Wtymkontekścieislamizmpojawia
się(obokfundamentalizmu)jakoruchantymodernistyczny,wyjaśniany
wterminachtradycyjnejreligii.Zdrugiejstrony,niebrakteżinterpreta-
cjiislamizmujakozjawiskanowoczesnego,fenomenuparadoksalniepo-
krewnegonowoczesności,iwtejinterpretacjiIsmaildostrzegamiejsce
naanalizęprocesubudowyswojejtożsamościprzezislamizm73.
MohammedAyoob,specjalistawzakresiestosunkówmiędzynarodo-
wych,związanyzJamesMadisonCollegeiDepartmentofPolitical
ScienceprzyMichiganStateUniversity,gdziepełnitakżefunkcjękoor-
dynatoraMuslimStudiesProgram,podobniejakwielubadaczyuznaje,
żepolitycznyislamzaistniałnaZachodzie,awszczególnościwUSA,
wnastępstwiewydarzeńwroku2001,któredoprowadziłydopojawie-
niasięwielupseudoekspertów,szczególniewświeciemediów,orazpoli-
tycznychthink-tanków.Odtegomomentutrzygłównezałożeniainspiro-
waływznacznymstopniudyskusjęopolitycznymislamie.Popierwsze,
przenikaniesięreligiiipolitykijestunikatowedlaislamu.Podrugie,po-
litycznyislam,jakiislamwogóle,jestmonolityczny.Wreszciepotrze-
cie,politycznyislamjestznaturygwałtownyinasyconyprzemocą74.
Ayoobkonstatuje,żezałożeniatesąnietylkostereotypowe,aleprzede
wszystkimnieobejmująwieloaspektowejrzeczywistościfenomenupoli-
tycznegoislamu.Przedewszystkimstwierdza,żeislam,niebardziejniż
innereligie,łączysięzpolityką75.Podstawowachoćbyznajomośćhisto-
rii,zwłaszczagłównychreligiiświata,każesięztymstwierdzeniemzgo-
dzić.Ayoobprzedstawiłwybranedefinicjepolitycznegoislamuiislami-
72S.Ismail,BeingMuslim…,op.cit.,s.18.
73Ibidem,s.20–21.IsmailwymieniatuteoretykówpopierającychtezęHnowoczesności
islamizmu”(m.in.ErnestGellner)oraztych,którzymówią,żeislamizmjestreakcją
przeciwkopostmodernizmowi(m.in.BryanS.Turner,AkbarAhmed).Autorkapropo-
nuje,bydogrupyteoretykówuwzględniającychprzeciwieństwonowoczesnościiru-
chówislamskich(wtymfundamentalistycznych)włączyćThomasaMeyera(Identity
mania.Fundamentalismandthepoliticizationofculturaldifferences.2001),JürgenaHa-
bermasa(Teoriadziałaniakomunikacyjnego:Przyczynekdokrytykirozumufunkcjonalne-
go,vol.2,2002),JamesaD.Huntera(Fundamentalism.AnIntroductiontoaGeneral
Theory,1993).Natomiastnapokrewieństwonowoczesnościifundamentalizmuzwra-
cauwagęSh.N.Eisenstadt,Utopiainowoczesność…,op.cit.
74M.Ayoob,TheManyFacesofPoliticalIslam.ReligionandPoliticsintheMuslimWorld,
TheUniversityofMichiganPress,AnnArbor2011,s.x,1.
75Ibidem,s.1.
