Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bezpieczeństwowświetlezałożeńteoriirealizmu
55
stwowych
98.nMałepaństwa”tonietylkopodatnenazagrożenianpionki”,aletakże
partnerzy,którzymogąwpływaćnastosunkimiędzynarodoweinawiązywaćko-
rzystnedlaobustronporozumieniazinnymipaństwami.Liberałowiepodkreślają
znaczeniemiędzynarodowychinstytucjiwpolitycezagranicznejnmałychpaństw.
Zwolennicytejteoriizakładają,żewspółzależnośćgospodarczawzmacniaper-
spektywypokoju-wysokipoziomkorelacjiekonomicznychmiędzypaństwami
sprawia,żemałoprawdopodobnejest,abyzesobąwalczyły.Podstawąstabilizacji,
zgodnieztąteorią,jeststworzenieiutrzymanieliberalnegoporządkugospo-
darczego,którypozwalanaswobodnąwymianęgospodarcząmiędzypaństwami.
Takiporządeksprawia,żepaństwalepiejprosperują,tymsamymwzmacniająpo-
kój-zamożnesąbardziejzadowoloneekonomicznie,azadowolonesąbardziej
nastawionepokojowo.Liberalizmartykułuje,żeistniejeanarchia,alenaturaludz-
ka,współpracując,możezmniejszaćjejskuteczność.Prowadzitodomyślenia,że
silnewięzigospodarczespowodują,żekonfliktyzbrojnestanąsięprzestarzałe,
ponieważzyski,któremożnauzyskaćdziękizwycięskiejwojnie,niebędąwyższe
niżutrzymywaniepokojumiędzynarodami(wojnajestzładlabiznesu).
Liberalnedemokracjeznaturyodnosząsięniechętniedoprowadzeniawojny
przeciwkosobienawzajem.Liberalizmpodkreśla,żedemokracjeniewystępują
zbrojnieprzeciwkoinnymdemokracjom.Zatemświatemzawierającymtylkode-
mokratycznepaństwabyłbyświatbezwojny.Niektórzyliberałowieutrzymują,że
międzynarodoweinstytucjezwiększająmożliwościwspółpracymiędzypaństwami,
azatemznaczniezmniejszająprawdopodobieństwokonfliktówzbrojnych
99.Okre-
ślająonedopuszczalneformyzachowaniapaństwizakazująniedopuszczalnych,
azatemodsuwająjeodwojnyipromująpokój.Konkludując,wświetlezałożeń
libaralizmu,abypromowaćwspółpracęiunikaćkonfliktów,trzebaupowszechniać
demokrację,zwiększaćrolęorganizacjimiędzynarodowychipromowaćprawo
międzynarodowe
100.Współcześniliberalnibadaczestosunkówmiędzynarodowych
zazwyczajprowadząbadanianadwspółzależnościągospodarcząipolitycznąoraz
niewojskowymiźródłamiwładzy(np.potęgąekonomiczną),atakżetakimitema-
tami,jakprawamniejszościikwestiewolnegohandlu
101.
98R.O.Keohane,J.S.Nye,Jr.,Powerandinterdependence,4thedn.,NewYork2011.
99D.A.Baldwin(ed.),NeorealismandNeoliberalism:TheContemporaryDebate,New
York1993;R.O.Keohane,AfterHegemony:CooperationandDiscordintheWorldPoliti-
calEconomy,Princeton1984.
100M.Doyle,S.Recchia,LiberalisminInternationalRelations,w:B.Badie,D.Berg-
SchlosserandL.Morlino(eds),InternationalEncyclopediaofPoliticalScience,Vol.5,Los
Angeles2011,1434-1439;M.W.Doyle,LiberalPeace:SelectedEssays,London2012,s.4in.
101A.Moravcsik,TakingPreferencesSeriously:ALiberalTheoryofInternationalPoli-
tics,“InternationalOrganization”Vol.51,No.4,1997,s.513-553;D.L.Rousseau,Th.C.
Walker,Liberalism,w:V.Mauer,M.DunnCavelty,HandbookofSecurityStudies,Hobo-
ken,Aug06.012,s.21-33;R.Jervis,Realism,Neoliberalism,andCooperation.Under-
standingtheDebate,“InternationalSecurity”,Vol.24,No.1(Summer1999),s.2-63.
