Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
Rozdział1
puszcządouzyskaniaprzewagiprzezjednoznich”
114.Teoriataprzeciwstawiasię
idealizmowiiliberalizmowi,którekładąnacisknawspółpracę.
Należypodkreślić,iżrealizmzawierawsobieszerokiwachlarzżnychtez
ikoncepcji,którespajawzespółpoglądównatematrzeczywistości
115.Chociaż
istniejewieleteoriirealistycznychdotyczącychżnychaspektówwładzy,dwie
znichstojąponadinnymi:realizmnaturyludzkiejHansaMorgenthaua,orazre-
alizmstrukturalnyKennethaN.Waltza.To,coodróżniajeodinnychrealistów
iczyniważnymi,poleganatym,żeudzielająodpowiedzinadwafundamentalne
pytania.Dokładniejmówiąc,wyjaśniają,dlaczegopaństwadążądowładzy,poda-
jącprzyczynyrywalizacjiobezpieczeństwoorazjakdużojejchcą.
CentralnympunktemanalizyMorgenthauajestinteresnarodowyiwładza(po-
tęga
116).Wedługniegonczłowiekpolitycznyjestsamolubnymzwierzęciem,
awszelkieludzkiezachowaniezmierzadokontroliinnych”
117.Tateoriaopierasię
naprostymzałożeniu,żepaństwasąkierowaneprzezistotyludzkie,któremają
nwolęwładzy”wbudowanąwniewmomencienarodzin.Oznaczato,żepaństwa
mająnienasyconyapetytnawładzęlubto,coMorgenthaunazywannieograniczoną
żądząwładzy”idominacjinadinnymipaństwami
118.WedługH.J.Morgenthaua
politykamiędzynarodowajestwalkąowładzę.Bezwzględunajejostatecznycel
władzajestdążeniemnajważniejszymibezpośrednim,sposobyzaśjejzdobywa-
nia,utrzymywaniaidemonstrowaniadecydująotechnicedziałańpolitycznych.
ZdaniemMorgenthauapotęgato:nkontrolaczłowiekanadmyślamiidziała-
niamiinnychludzi”
119,anaareniemiędzynarodowej-tokontrolapolitykizagra-
nicznejjednegopaństwaprzezdrugiepoprzeznakaz,groźbę,autorytetczyatrak-
cyjnośćkulturową.Jegozdaniempotęgę(power)należyodróżnićodsiły(force),
rozumianejjakodziałaniezużyciemprzemocyfizycznej.Jednozjegonajbardziej
114J.CzaputowiczMapawspółczesnegorealizmu:realizmklasyczny,neorealizm,realizm
neoklasyczny,w:E.Haliżak,J.Czaputowicz(red.),Teoriarealizmuwnauceostosunkach
międzynarodowych,s.26.
115Zob.:A.Wojciuk,Dylematpotęgi.Praktycznateoriastosunkówmiędzynarodowych,
Warszawa2010,s.24;C.Elman,Realizm,w:P.D.Williams(red.),Studiabezpieczeństwa,
Kraków2012,s.15-27.
116Zob.:H.J.Morgenthau,Politykamiędzynarodami.Walkaopotęgęipokój,Warszawa
2010,s.48-52;por.:H.J.Morgenthau,Politicsamongnations,NewYork1948,s.104-125;
R.Łoś,Potęga-ujęcieteoretyczne:definicja,strukturaioddziaływanie,w:T.Domański
(red.),Międzynarodowestudiapolityczneikulturowewobecwyzwańwspółczesności,Łódź
2016,s.279in.;D.Kondrakiewicz,Metodypomiarusiłypaństwastosunkachmiędzynaro-
dowych,w:E.Haliżak,M.Pietraś(red.),Poziomyanalizystosunkówmiędzynarodowych,
s.255-263.
117H.Morgenthau,PoliticsAmongNations.TheStruggleforPowerandPeace,3rded.,
s.4-5.
118Tamże,s.208;H.J.Morgenthau,ScientificManvsPowerPolitics,Chicago1946,
s.194.
119H.J.Morgenthau,Politykamiędzynarodami.Walkaopotęgęipokój,s.20-21.