Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bezpieczeństwowświetlezałożeńteoriirealizmu
61
znanychzdańbrzmi:ngłównymdrogowskazem,którypomagapolitycznemureali-
zmowiodnaleźćsięwkrajobraziepolitykimiędzynarodowej,jestpojęcieinteresu
zdefiniowanewkategoriachwładzy”
120.PotęgadlaMorgenthauabyłazarówno
środkiem,jakicelem,aracjonalnezachowaniepaństwrozumianebyłojakodzia-
łanie,którejąwzmacnia.Opotędzepaństwanaareniemiędzynarodowejdecydują
dwiegrupyczynników:stabilneipodlegającezmianom
121.Dopierwszejzalicza
geografię,zasoby(surowce)naturalneipotencjałprzemysłowy(jakośćiwydaj-
ność,sprawnośćzarządzaniaiorganizowania,kwalifikacjepracowników),cora-
zemdajepotencjałgospodarczypaństwa.Wśródzmiennychjestczynnikmilitarny,
wtymtechnologiawojskowa,którądysponujedanepaństwo
122.HansJ.Morgen-
thaurozróżniałmaterialneiniematerialneelementyskładowepotęgi.Wramach
czynnikówludzkichwpływającychnapotęgępaństwawyróżniłczynnikiilościowe
(wielkośćpopulacjiwpaństwie)orazczynnikijakościowe(charakternarodowy,
moralenarodoweorazsprawnośćrząduijakośćdyplomacji)
123.
Morgenthauoparłswojąkoncepcjęnasześciuzasadach,którepozostająnadal
aktualne,ioktórychwspółcześniepowinnipamiętaćpolitycywprocesieformuło-
waniapolitykizagranicznejpaństwa:
I
politykarządzisiępewnymi,obiektywnymiprawami,któremająswojeko-
rzeniewludzkiejnaturze-realiścitwierdzą,żepaństwamającechyludz-
kie,dlategopolitykęmiędzynarodowąmożnascharakteryzowaćjakozłą:
złerzeczydziejąsię,ponieważludzierealizującypolitykęzagranicznąsą
czasamiźli;
I
interesnarodowyjakokategorianarodowejsiły-dbanieowłasnyinteresjest
podstawowącechąnaturyludzkiej;państwazawszedziałająwceluzabezpie-
czeniaswoichnarodowychinteresówzapomocąsiły;mężowiestanumyślą
idziałająwkategoriachzainteresowaniaokreślanegojakowładza;każdyna-
ródkonceptualizujeswojeinteresy,anastępniedziała,abyjezabezpieczyćza
pomocąsiły;realizmnieprzywiązujewiększejwagidomotywówzachowa-
niamężówstanu,leczstarasięoceniaćnapodstawierzeczywistychwyników
działania;manaceluprzedstawienieteoriiopartejnadoświadczeniuifak-
tach,anienamotywachipreferencjachideologicznychpolityków;realizm
niejestcałkowicieprzeciwnypolitycznymmotywomizasadommoralnym
wstosunkachmiędzynarodowych-przyjmuje,żeodgrywająonepewnąrolę
120H.J.Morgenthau,Politicsamongnations:thestruggleforpowerandpeace,5thed.
revised,NewYork1978,s.5.
121J.Czaputowicz,Teoriestosunkówmiędzynarodowych.Krytykaisystematyzacja,War-
szawa2008,s.78-79.
122H.J.Morgenthau,Politykamiędzynarodami,s.135-147
123Tamże,s.149-152;por.:JosephS.Nye,Thefutureofpower,NewYork2011,s.84;
H.J.Morgenthau,Politicsamongnations:thestruggleforpowerandpeace,7thed.,re-
visedbyK.W.Thompson,W.D.Clinton,NewYork2006,s.122-162.
