Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
64
Rozdział1
Przeprowadzonatuanalizaniezaprzeczaznaczeniusiłyirównowadzesiłwinterak-
cjipaństw.Siłajestczęstoniezbędnymczynnikiemwutrzymaniurównowagisił,
sprzyjającejistnieniureżimów.Szczegółowaanalizapolitykibezpieczeństwapaństw
nordyckichpozwalawnioskować,żeneutralnośćbyłapragmatycznymwyborem
politykizagranicznejibezpieczeństwa.Państwate,optujączaneutralnością,chciały
sobiezapewnićterytorialnąjedność,bezpieczeństwoswoichobywateliipolityczną
niezależność(np.Finlandia,którapozakończeniuIIwojnyświatowejkładłanacisk
naneutralność,abyutrzymaćdystanswobecZwiązkuRadzieckiegoczySzwecja,
któradziękitemuzyskałaszczególnyprofilnaareniemiędzynarodowej-rozjemcy
imediatora)orazpozostaćpozakonfliktemzbrojnymisłużyćjakobuformiędzy
stronamikonfliktu(Norwegiawokresiezimnejwojny).Ichhistoriapokazuje,że
neutralnośćmożepromowaćmiędzynarodowąstabilnośćwtakisposób,wjakinie
możerealizowaćrealizmiużyciesiły.Rezultatemtakichdecyzjijestczęstostabil-
ność.Realizmzakładarównoważenielubbandwagoningjakojedyneopcjedla
państwwkonfrontacjizmiędzynarodowymkonfliktem.Tymczasemneutralnośćjest
ważnymnarzędziemwładzyograniczającymkonflikt,którezostałoprzeztęteorię
pominięte.
Uwzględniającpowyższeuwarunkowania,należyzatemprzyjąć,żewewspół-
czesnychstosunkachmiędzynarodowychpaństwojestpowszechnieakceptowane
jakodominującaformaporządkupolitycznego,zdolnadoprowadzeniajednolitej
politykizagranicznej.Realiściuważająpaństwozagłównegoaktorawsprawach
międzynarodowych
129.Niezależnieodostatecznychdążeńwładzajestzawszenaj-
ważniejszymcelem.Pojejzdobyciupaństwapróbująjąwykorzystaćdoosiągnię-
cialubochronyswoichcelówostatecznych.ZdaniemMorgenthauamogąone
obejmować:wolność,dobrobyt,bezpieczeństwonarodowe,politycznąimilitarną
dominację.Jednymznajważniejszychcelów,dlaosiągnięciaktóregosuwerenne
państwowzmacniaswojąpotęgęwsferzemiędzynarodowej,jestochronajego
obywateli,terytoriumiinteresówprzedniebezpieczeństwemzestronyinnych
uczestnikówstosunkówmiędzynarodowych.Możnagozdefiniowaćjakobezpie-
czeństwonarodowe(makluczoweznaczeniedlaprzetrwaniaidobrobytupaństwa).
Jesttozwięzłysposóbnastwierdzenie,żebezpieczeństwonarodowetoszeroki
zakresdziałańpodejmowanychprzezpaństwowceluochronyjegofizycznego,
gospodarczego,politycznego,kulturowegocharakteru.Towpływanazachowanie
siępaństwnaareniemiędzynarodowej.Szczególnąuwagęzwracasięnamocar-
stwa,ponieważmająonenajwiększywpływnapolitykęświatową
130.Ponadtoto
interesnarodowyanimujezachowaniapaństw,ponieważsąoneracjonalnymiego-
istami,kierującymisięnakazamiracjistanu
131.
Klasycznyrealizmdefiniujekonfliktyprzezpryzmatludzkichsłabości.Wojny
sąwywoływaneprzezszczególnieagresywnychpolitykówczyteżprzezsystemy
129B.Frankel(ed.),Realism:RestatementsandRenewal,NewYork1996,s.14-15.
130J.J.Mearsheimer,TheTragedyofGreatPowerPolitics,NewYork2001,s.17-18.
131Ch.Brown,K.Ainley,UnderstandingInternationalRelations,London2005,s.30.
