Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ROZDZIAŁ1
zagranicznejRosjijeststworzeniepowiązańpolityczno-ekonomicznychiszla-
kówkomunikacyjnych,któreprowadzącpoprzezterytoriumRosjizwiązałyby
zesobązachodni,południowyiwschodnikraniecEurazji.Dlageoekonomistów
podstawyrosyjskiegobezpieczeństwaorazznaczeniepaństwawśrodowisku
międzynarodowymzwiązanesąprzedewszystkimzrozwojemekonomicznym
ispołecznym28.Przejawemtakiegodziałaniajestm.in.wykorzystywaniezasobów
naturalnychdoosiąganiakorzyściekonomicznychorazzwiększeniaswojego
autorytetuiznaczeniawnaareniemiędzynarodowej,czegowidocznymprzy-
kłademstałasięrosyjskadyplomacjaenergetyczna.
WczasierządówWładimiraPutina,Rosjawswojejpolitycezagranicznej
zrezygnowałazposługiwaniasięabstrakcyjnymiideamiroliRosjijakonświa-
towejpotęgi”,czyteżnrosyjskiejmisjicywilizacyjnej”naKaukazieiwAzji,
narzeczpragmatycznegowykorzystywaniarealnegorosyjskiegopotencjału
politycznego,zwłaszczazaśsurowcowegoigospodarczego29.Elitypolityczne
Rosjidostrzegłykluczowedlarosyjskiejgeostrategiiczynnikigospodarczeoraz
niebezpieczeństwazwiązanezfaktem,iżwspółczesnarosyjskagospodarkaopiera
sięprawiewyłącznienaeksporciesurowcówenergetycznych-ropanaftowa
igazziemny,bronioraznaimporciedóbrkonsumpcyjnych.
Dużadynamikaprocesówgospodarczychprowadzidonasilenianiestabilności
współczesnejsytuacjigeopolitycznej.Efektemopisanychprzekształceńnatury
politycznejiekonomicznejjestcorazbardziejzauważalnezapotrzebowaniena
badaniageopolitycznezestronystrukturpaństwowychiprywatnych,wśrodo-
wiskudyplomatycznymiwojskowym,wrelacjachbiznesowychiwkręgach
społeczno-kulturowych.
Niezależnieodzmian,jakieprzeszłageopolitykawswojejwarstwieteore-
tycznejipraktycznejprzezcałyokresjejistnienia(awszczególnościwostatnim
ćwierćwieczu),jednymznajważniejszychpostulatówgeopolitycznychwciąż
pozostajeprzestrzeńgeograficzna,którajestrozpatrywananietylkojakotery-
toriumpaństwa.Wramachbardzowielukoncepcjigeopolitycznychsamaprze-
strzeńrozpatrywanajestwkategoriachsiłypolitycznej.Właśnietakiepodejście
dominujewewspółczesnejrosyjskiejgeopolityceakademickiej-wcentrum
większościkoncepcji,proponowanychprzezautorówrosyjskichopracowań,
znajdujesięideaszczególnegostosunkudoprzestrzeni(dożnorodnychsfer
wpływupaństwarosyjskiego),którejzachowanieirozszerzeniepowinnostać
sięgłównympriorytetemrosyjskiejgeopolityki30.
28J.Potulski,Współczesnekierunkirosyjskiejmyśligeopolitycznej.Międzynauką,ideolo-
gicznymdyskursemapraktyką,WydawnictwoUniwersytetuGdańskiego,Gdańsk2010,s.257.
29J.Perovic,Fromdisengagementtoactiveeconomiccompetition:Russia)sreturntoSouth
CaucasusandCentralAsia,nDemokratizatsyia”2005,vol.13,nr1,s.66.
30Zob.J.Potulski,Współczesnekierunkirosyjskiej…,op.cit.,s.11.